Çalışma İzni, Deniz Kurumsal, Deport İşlemleri, Türkiye, Türkiye Vize, Yabancı Avukatı, Yabancı Danışmanlık

Deport Nedir? Sınır Dışı Edilme Kararı ve Kaldırma Süreci (2025 Güncel)

’' te gönderildi denizkurumsal tarafından
Türkiyeden deport edilenler af
05
Nis

Deport Nedir? Sınır Dışı Edilme Kararı ve Kaldırma Süreci (2025 Güncel Rehber)

İçindekiler

Türkiye’de yaşayan yabancı uyruklu kişiler için “deport” veya Türkçe karşılığıyla “sınır dışı edilme” kavramı, hukuki statülerini doğrudan etkileyen önemli bir konudur. Deport kararı, bir yabancının Türkiye’den zorla çıkarılması ve belirli bir süre ülkeye girişinin yasaklanması anlamına gelir. Bu karar, kişinin hayatını, ailesini, işini ve geleceğini derinden etkileyebilecek sonuçlar doğurabilir.
Türkiye’de her yıl binlerce yabancı hakkında sınır dışı etme kararı alınmaktadır. Bu kararlar, vize ihlallerinden çalışma izni olmadan çalışmaya, kamu düzenini tehdit eden davranışlardan sahte belge kullanımına kadar çeşitli nedenlerle verilebilmektedir. Özellikle son yıllarda, Türkiye’nin göç politikalarındaki değişiklikler ve uluslararası ilişkilerdeki gelişmeler, deport uygulamalarının artmasına neden olmuştur.
Bu kapsamlı rehberde, deport kavramını, yasal dayanakları, sınır dışı edilme sürecini, deport kararına itiraz yollarını ve kararın kaldırılması için izlenecek adımları detaylı olarak ele alacağız. Ayrıca, farklı ülke vatandaşları için özel durumlar, güncel yasal değişiklikler ve sıkça sorulan sorulara da yer vereceğiz.
Rehberimiz, Türkiye’de yaşayan ve sınır dışı edilme riski taşıyan yabancılar, onların aile üyeleri, hukuki danışmanlar ve konuyla ilgilenen herkes için hazırlanmıştır. Amacımız, karmaşık yasal süreçleri anlaşılır bir dille açıklamak, haklarınızı bilmenizi sağlamak ve olası bir deport durumunda izleyebileceğiniz yolları göstermektir.

Deport (Sınır Dışı Edilme) Nedir?

Deport, uluslararası hukukta ve Türk hukukunda, bir devletin kendi topraklarında bulunan yabancı bir kişiyi, belirli yasal gerekçelerle ülkesinden çıkarma işlemidir. Türkiye’de bu kavram, resmi olarak “sınır dışı etme” olarak adlandırılır ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nda (YUKK) detaylı şekilde düzenlenmiştir.
YUKK’nun 52. maddesine göre, sınır dışı etme kararıyla yabancılar, menşe ülkesine (vatandaşı olduğu ülke) veya transit gideceği ülkeye ya da üçüncü bir ülkeye gönderilebilir. Bu karar, idari bir işlem niteliğindedir ve valiliklerce alınır.
Deport kararı, sadece bir ülkeden çıkarılma anlamına gelmez; aynı zamanda kişinin pasaportuna işlenir ve genellikle belirli bir süre için Türkiye’ye giriş yasağı da içerir. Bu yasak süresi, ihlal edilen kuralın niteliğine ve ciddiyetine göre değişebilir, ancak genellikle 1 yıldan 5 yıla kadar uzayabilir. Bazı ciddi durumlarda ise süresiz giriş yasağı da uygulanabilir.
Deport kararının hukuki sonuçları şunlardır:
  1. Ülkeden Çıkarılma: Kişi, kararın kesinleşmesi ve uygulanması ile Türkiye’den çıkarılır.
  2. Giriş Yasağı: Belirli bir süre veya süresiz olarak Türkiye’ye giriş yapamaz.
  3. Uluslararası Seyahat Kısıtlamaları: Pasaporta işlenen deport kaydı, diğer ülkelere seyahati de etkileyebilir.
  4. Statü Kaybı: Türkiye’deki tüm yasal statüler (ikamet izni, çalışma izni vb.) sona erer.
  5. Sosyal ve Ekonomik Etkiler: Kişinin Türkiye’deki işi, eğitimi, ailesi ve sosyal bağları kesintiye uğrar.
Deport kararı, basit bir idari işlem gibi görünse de, kişinin hayatını derinden etkileyen sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle, böyle bir kararla karşılaşıldığında, yasal haklarınızı bilmek ve gerekli adımları atmak büyük önem taşır.
Bir sonraki bölümde, kimlerin deport edilebileceği ve hangi durumlarda sınır dışı etme kararı alınabileceği konusunu detaylı olarak inceleyeceğiz.

Kimler Hakkında Deport Kararı Alınabilir?

Türkiye’de deport (sınır dışı edilme) kararı, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun (YUKK) 54. maddesinde belirtilen durumlarda alınabilir. Bu madde, hangi yabancıların sınır dışı edilebileceğini detaylı olarak listelemektedir. Kanun, valiliklere bu konuda geniş yetkiler vermekte ve belirtilen durumlardan birinin varlığı halinde sınır dışı etme kararı alınması zorunlu tutulmaktadır.

Yasal Dayanaklar ve Deport Edilebilecek Kişiler

YUKK’nun 54. maddesine göre, aşağıdaki durumlarda bulunan yabancılar hakkında sınır dışı etme kararı alınır:

1. Suç İşleyenler ve Terör Bağlantısı Olanlar

  • 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 59. maddesi kapsamında olanlar: İşlediği suç nedeniyle hapis cezasına mahkûm edilen yabancılar, cezalarının infazı tamamlandıktan sonra sınır dışı edilebilir.
  • Terör örgütü yöneticisi, üyesi veya destekleyicisi olanlar: Türkiye’nin ulusal güvenliğini tehdit eden terör örgütleriyle bağlantısı tespit edilen yabancılar.
  • Çıkar amaçlı suç örgütü yöneticisi, üyesi veya destekleyicisi olanlar: Organize suç örgütleriyle ilişkisi olan yabancılar.
  • Uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından tanımlanan terör örgütleriyle ilişkili olduğu değerlendirilenler: Uluslararası düzeyde tanınan terör örgütleriyle bağlantısı olan yabancılar.

2. Vize ve İkamet İhlalleri Yapanlar

  • Vize veya vize muafiyeti süresini on günden fazla aşanlar: Türkiye’de kalış süresi sona erdiği halde ülkeden çıkış yapmayan yabancılar.
  • Vizesi iptal edilenler: Çeşitli nedenlerle vizeleri iptal edilen yabancılar.
  • İkamet izinleri iptal edilenler: İkamet izni iptal edilen veya geçerliliğini yitiren yabancılar.
  • İkamet izni bulunup da süresinin sona ermesinden itibaren kabul edilebilir gerekçesi olmadan ikamet izni süresini on günden fazla ihlal edenler: İkamet izni süresi dolduktan sonra on günü aşan bir süre boyunca Türkiye’de kalmaya devam eden yabancılar.
  • İkamet izni uzatma başvuruları reddedilenlerden, on gün içinde Türkiye’den çıkış yapmayanlar: İkamet izni uzatma talebi reddedildikten sonra on gün içinde ülkeden ayrılmayan yabancılar.

3. Belge İhlalleri Yapanlar

  • Türkiye’ye giriş, vize ve ikamet izinleri için yapılan işlemlerde gerçek dışı bilgi ve sahte belge kullananlar: Sahte veya yanıltıcı belgelerle Türkiye’ye giriş yapan veya ikamet izni alan yabancılar.
  • Asılsız belgelerle ikamet izni almaya çalışanlar veya aldığı tespit edilenler: Gerçeğe aykırı belgelerle ikamet izni başvurusunda bulunan yabancılar.

4. Çalışma İzni İhlalleri Yapanlar

  • Çalışma izni olmadan çalıştığı tespit edilenler: Türkiye’de yasal çalışma izni olmaksızın bir işte çalıştığı tespit edilen yabancılar.

5. Giriş-Çıkış Kurallarını İhlal Edenler

  • Türkiye’ye yasal giriş veya Türkiye’den yasal çıkış hükümlerini ihlal edenler: Pasaport kontrolü olmadan veya gizli yollarla Türkiye’ye giriş yapan veya Türkiye’den çıkış yapan yabancılar.
  • Hakkında Türkiye’ye giriş yasağı bulunmasına rağmen Türkiye’ye geldiği tespit edilenler: Daha önce Türkiye’ye giriş yasağı konulmuş olmasına rağmen ülkeye giriş yapan yabancılar.

6. Kamu Düzeni ve Güvenliği Tehdit Edenler

  • Kamu düzeni veya kamu güvenliği ya da kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar: Toplum sağlığını, güvenliğini veya düzenini tehlikeye düşüren davranışlarda bulunan yabancılar.
  • Türkiye’de bulunduğu süre zarfında geçimini meşru olmayan yollardan sağlayanlar: Yasadışı faaliyetlerle geçimini sağlayan yabancılar.

7. Uluslararası Koruma Statüsü Sona Erenler

  • Uluslararası koruma başvurusu reddedilenler: Mülteci, şartlı mülteci veya ikincil koruma statüsü için yaptığı başvuru reddedilen yabancılar.
  • Uluslararası korumadan hariçte tutulanlar: Uluslararası koruma kapsamı dışında bırakılan yabancılar.
  • Başvurusu kabul edilemez olarak değerlendirilenler: Başvurusu çeşitli nedenlerle kabul edilmeyen yabancılar.
  • Başvurusunu geri çekenler veya geri çekilmiş sayılanlar: Uluslararası koruma başvurusundan vazgeçen yabancılar.
  • Uluslararası koruma statüleri sona eren veya iptal edilenler: Koruma statüsü çeşitli nedenlerle sona erdirilen yabancılar.

Gerçek Vaka Örnekleri

Deport kararlarının nasıl uygulandığını daha iyi anlamak için bazı anonim vaka örneklerini inceleyelim:
Vaka 1: B.A., Türkiye’de öğrenci vizesiyle bulunmaktaydı. Öğrenim süresinin bitmesine rağmen, ikamet iznini yenilemedi ve vize süresini 45 gün aştı. Bir polis kontrolü sırasında durumu tespit edildi ve hakkında sınır dışı etme kararı alındı. B.A., kararın tebliğinden itibaren 7 gün içinde idare mahkemesine başvurarak kararın iptalini talep etti. Mahkeme, B.A.’nın Türkiye’de devam eden eğitim planlarını ve iyi halini göz önünde bulundurarak sınır dışı kararını iptal etti.
Vaka 2: C.D., Türkiye’de turist vizesiyle bulunuyordu ancak bir işyerinde çalışma izni olmadan çalıştığı tespit edildi. Hakkında sınır dışı etme kararı alındı ve idari gözetim altına alındı. C.D., avukatı aracılığıyla idare mahkemesine başvurdu, ancak mahkeme, çalışma izni olmadan çalışmanın açık bir kanun ihlali olduğunu belirterek davayı reddetti. C.D., menşe ülkesine sınır dışı edildi ve 1 yıl süreyle Türkiye’ye giriş yasağı aldı.
Vaka 3: E.F., Türkiye’de ikamet izniyle yaşıyordu. İkamet izni başvurusunda sahte belgeler kullandığı tespit edildi ve hakkında sınır dışı etme kararı alındı. E.F., Türkiye’de evli olduğunu ve bir çocuğu olduğunu belirterek karara itiraz etti. Mahkeme, aile birliğinin korunması ilkesini göz önünde bulundurarak ve E.F.’nin Türkiye’deki aile bağlarını dikkate alarak sınır dışı kararını iptal etti, ancak E.F.’ye idari para cezası verildi.
Bu örnekler, deport kararlarının her durumda otomatik olarak uygulanmadığını, mahkemelerin bireysel koşulları değerlendirdiğini ve bazı durumlarda insani gerekçelerle kararların iptal edilebildiğini göstermektedir.
Bir sonraki bölümde, hangi durumlarda sınır dışı etme kararı alınamayacağını ve bu korumadan yararlanabilecek kişileri inceleyeceğiz.

Deport Kararı Alınamayacak Kişiler

Türkiye’de yaşayan her yabancı, belirli koşullar altında sınır dışı edilme riskiyle karşı karşıya kalabilir. Ancak 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (YUKK), bazı yabancıları sınır dışı edilmeye karşı koruma altına almıştır. Bu koruma, temel insan hakları, insani değerler ve uluslararası hukuk ilkelerine dayanmaktadır.

Yasal Dayanaklar ve Korunan Kişiler

YUKK’nun 55. maddesine göre, 54. maddede sayılan sınır dışı edilebilecek yabancılar kapsamında olsalar dahi, aşağıdaki kişiler hakkında sınır dışı etme kararı alınamaz:

1. İnsan Hakları Kapsamında Korunanlar

  • Sınır dışı edileceği ülkede ölüm cezasına maruz kalacağı konusunda ciddi emare bulunanlar: Gönderilecekleri ülkede ölüm cezasıyla karşı karşıya kalabilecek kişiler, uluslararası insan hakları hukuku gereği sınır dışı edilemezler.
  • Sınır dışı edileceği ülkede işkenceye maruz kalacağı konusunda ciddi emare bulunanlar: İşkence ve kötü muamele yasağı, mutlak bir insan hakkıdır ve hiçbir istisna kabul etmez.
  • Sınır dışı edileceği ülkede insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye maruz kalacağı konusunda ciddi emare bulunanlar: İnsanlık onuruna aykırı muamele riski taşıyan durumlarda sınır dışı etme kararı alınamaz.
Bu koruma, “geri göndermeme” (non-refoulement) ilkesi olarak bilinen ve uluslararası hukukta temel bir prensip olan ilkeye dayanmaktadır. Bu ilke, Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin 1951 Cenevre Sözleşmesi’nin 33. maddesinde ve İşkenceye Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi’nin 3. maddesinde de yer almaktadır.

2. Sağlık Durumu Nedeniyle Korunanlar

  • Ciddi sağlık sorunları nedeniyle seyahat etmesi riskli görülenler: Ağır hastalıkları olan ve seyahat etmesi sağlık açısından risk oluşturabilecek yabancılar.
  • Yaş durumu nedeniyle seyahat etmesi riskli görülenler: İleri yaştaki yabancılar, seyahatin getireceği zorluklar nedeniyle korunabilirler.
  • Hamilelik durumu nedeniyle seyahat etmesi riskli görülenler: Hamile kadınlar, özellikle ileri gebelik döneminde olanlar, sınır dışı edilmeye karşı koruma altındadır.
  • Hayati tehlike arz eden hastalıkları için tedavisi devam etmekte iken sınır dışı edileceği ülkede tedavi imkânı bulunmayanlar: Türkiye’de tedavi gören ve gönderileceği ülkede gerekli tedavi imkanları bulunmayan yabancılar.

3. İnsan Ticareti Mağdurları

  • Mağdur destek sürecinden yararlanmakta olan insan ticareti mağdurları: İnsan ticareti mağdurları, rehabilitasyon ve destek süreçleri tamamlanana kadar sınır dışı edilemezler.

4. Şiddet Mağdurları

  • Tedavileri tamamlanıncaya kadar, psikolojik şiddet mağdurları: Psikolojik şiddet görmüş ve tedavi sürecinde olan yabancılar.
  • Tedavileri tamamlanıncaya kadar, fiziksel şiddet mağdurları: Fiziksel şiddete maruz kalmış ve iyileşme sürecinde olan yabancılar.
  • Tedavileri tamamlanıncaya kadar, cinsel şiddet mağdurları: Cinsel şiddet mağduru olmuş ve rehabilitasyon sürecinde olan yabancılar.

İnsani İkamet İzni ve Alternatif Çözümler

YUKK’nun 55. maddesi kapsamında sınır dışı edilemeyen yabancılar için, aynı kanunun 46. maddesi gereğince “insani ikamet izni” verilebilir. Bu izin, normal ikamet izinlerinden farklı olarak, insani gerekçelerle verilen özel bir statüdür.
İnsani ikamet izni alan yabancılardan:
  • Belli bir adreste ikamet etmeleri
  • İstenilen şekil ve sürelerde bildirimde bulunmaları istenebilir
Bu yükümlülükler, kişinin takibi ve kontrolü amacıyla getirilebilir. Ancak, söz konusu durumların sona ermesi hâlinde (örneğin, tedavinin tamamlanması veya risk faktörlerinin ortadan kalkması), bu yabancılar hakkında sınır dışı etme kararı alınabilir.

Örnek Vakalar ve Mahkeme Kararları

Sınır dışı edilemeyecek kişilere ilişkin yasal korumalar, mahkeme kararlarıyla da desteklenmektedir. İşte bu konuda emsal teşkil eden bazı anonim vaka örnekleri:
Vaka 1: G.H., Suriye vatandaşı bir yabancı, Türkiye’de geçici koruma statüsündeyken ciddi bir kalp rahatsızlığı geçirdi ve ameliyat oldu. Hakkında sınır dışı etme kararı alındığında, avukatı aracılığıyla idare mahkemesine başvurdu. Mahkeme, G.H.’nin Suriye’de gerekli tıbbi tedaviyi alamayacağını ve seyahatin sağlığı için risk oluşturacağını dikkate alarak sınır dışı kararını iptal etti ve G.H.’ye insani ikamet izni verildi.
Vaka 2: I.J., ülkesinde siyasi görüşleri nedeniyle takibata uğrayan bir yabancı, Türkiye’de ikamet izniyle kalıyordu. Vize ihlali nedeniyle hakkında sınır dışı kararı alındı. I.J., ülkesine gönderilmesi halinde işkence ve kötü muameleye maruz kalacağını belirterek karara itiraz etti. Mahkeme, I.J.’nin iddialarını destekleyen uluslararası raporları dikkate alarak, “geri göndermeme” ilkesi gereğince sınır dışı kararını iptal etti.
Vaka 3: K.L., insan ticareti mağduru olarak Türkiye’ye getirilen bir yabancı, polis operasyonuyla kurtarıldı ve mağdur destek programına alındı. Düzensiz göçmen statüsünde olduğu için hakkında sınır dışı kararı alınmıştı, ancak insan ticareti mağduru olduğu tespit edilince bu karar iptal edildi ve rehabilitasyon süreci boyunca Türkiye’de kalmasına izin verildi.
Bu örnekler, Türk hukuk sisteminin, uluslararası insan hakları standartlarına uygun olarak, belirli durumlarda yabancıların korunmasına öncelik verdiğini göstermektedir.
Bir sonraki bölümde, deport sürecinin nasıl işlediğini ve adım adım neler yaşandığını inceleyeceğiz.

Deport Süreci: Adım Adım

Deport (sınır dışı edilme) süreci, bir yabancının Türkiye’den çıkarılmasına kadar geçen yasal ve idari aşamaları içerir. Bu süreç, kararın alınmasından uygulanmasına kadar çeşitli adımlardan oluşur ve her aşamada yabancının belirli hakları bulunmaktadır. Bu bölümde, deport sürecini adım adım inceleyerek, sürecin nasıl işlediğini ve her aşamada neler yapabileceğinizi detaylı olarak ele alacağız.

Deport Kararının Alınması ve Tebliği

Deport süreci, sınır dışı etme kararının alınmasıyla başlar. Bu karar, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun (YUKK) 54. maddesinde belirtilen gerekçelerle valilikler tarafından alınır.

Kararın Alınması

  • Sınır dışı etme kararı, sadece valilikler tarafından alınabilir.
  • Karar, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün talimatı üzerine veya valiliğin resen (kendiliğinden) harekete geçmesiyle alınabilir.
  • Değerlendirme ve karar süreci en fazla 48 saat sürer.
  • Karar, gerekçeleriyle birlikte yazılı olarak hazırlanır.

Kararın Tebliği

  • Sınır dışı etme kararı, gerekçeleriyle birlikte hakkında karar alınan yabancıya veya yasal temsilcisine ya da avukatına tebliğ edilir.
  • Yabancı bir avukat tarafından temsil edilmiyorsa, kendisi veya yasal temsilcisi, kararın sonucu, itiraz usulleri ve süreleri hakkında bilgilendirilir.
  • Tebligat, resmi bir belge olarak yazılı şekilde yapılır ve tebliğ tarihi, itiraz süresi için başlangıç noktasıdır.

Türkiye’yi Terke Davet Süreci

Sınır dışı etme kararı alınan yabancılara, belirli koşullar altında, ülkeyi kendi imkanlarıyla terk etmeleri için süre tanınabilir. Bu süreç, “Türkiye’yi terke davet” olarak adlandırılır.

Kimlere Süre Tanınır?

Sınır dışı etme kararı alınanlara, kararın tebliğinden sonra Türkiye’yi terk edebilmeleri için:
  • En az 15 gün
  • En fazla 30 gün süre tanınabilir.
Bu süre, sınır dışı etme kararında açıkça belirtilir ve yabancının bu süre içinde ülkeyi terk etmesi beklenir.

Çıkış İzin Belgesi

  • Türkiye’den çıkış için süre tanınan kişilere, “Çıkış İzin Belgesi” verilir.
  • Bu belge hiçbir harca tabi değildir ve yabancının yasal olarak ülkeden çıkışını sağlar.
  • Belge, yabancının pasaportuna işlenir ve sınır kapılarında kontrol edilir.

Giriş Yasağı Uygulaması

  • Türkiye’yi terke davet edilenlerden, süresi içinde ülkeyi terk edenler hakkında giriş yasağı kararı alınmayabilir.
  • Bu, yabancının gelecekte Türkiye’ye yasal yollarla tekrar giriş yapabilme ihtimalini artırır.
  • Ancak, süresi içinde Türkiye’yi terk etmeyen yabancılar, idari gözetim altına alınır ve haklarında giriş yasağı uygulanır.

Terke Davet Edilmeyecek Kişiler

Aşağıdaki durumlarda bulunan yabancılara Türkiye’yi terke davet süresi tanınmaz ve doğrudan idari gözetim altına alınabilirler:
  1. Kaçma ve kaybolma riski bulunanlar
  2. Yasal giriş veya yasal çıkış kurallarını ihlal edenler
  3. Sahte belge kullananlar
  4. Asılsız belgelerle ikamet izni almaya çalışanlar veya aldığı tespit edilenler
  5. Kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar

İdari Gözetim Kararı ve Uygulanması

İdari gözetim, sınır dışı edilecek yabancının, işlemler tamamlanana kadar belirli merkezlerde tutulması anlamına gelir. Bu tedbir, yabancının kaçmasını önlemek ve sınır dışı işlemlerinin düzenli yürütülmesini sağlamak amacıyla uygulanır.

İdari Gözetim Kararının Alınması

Hakkında sınır dışı etme kararı alınanlardan aşağıdaki durumlarda bulunanlar hakkında valilik tarafından idari gözetim kararı alınır:
  • Kaçma ve kaybolma riski bulunanlar
  • Türkiye’ye giriş veya çıkış kurallarını ihlal edenler
  • Sahte ya da asılsız belge kullananlar
  • Kabul edilebilir bir mazereti olmaksızın Türkiye’den çıkmaları için tanınan sürede çıkmayanlar
  • Kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar

Geri Gönderme Merkezleri

  • Haklarında idari gözetim kararı alınan yabancılar, Geri Gönderme Merkezleri (GGM) olarak adlandırılan özel tesislerde tutulurlar.
  • Yabancılar, yakalamayı yapan kolluk birimince GGM’lere 48 saat içinde götürülür.
  • GGM’ler, İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı tarafından işletilir veya işlettirilir.
  • Bu merkezlerde, yabancıların temel ihtiyaçları karşılanır ve belirli hakları güvence altına alınır.

İdari Gözetim Süresi ve Uzatılması

  • GGM’deki idari gözetim süresi altı ayı geçemez.
  • Ancak, sınır dışı etme işlemlerinin yabancının iş birliği yapmaması veya ülkesiyle ilgili doğru bilgi ya da belgeleri vermemesi nedeniyle tamamlanamaması hâlinde, bu süre en fazla altı ay daha uzatılabilir.
  • Toplam idari gözetim süresi, maksimum 12 ay olabilir.

İdari Gözetimin Değerlendirilmesi ve Sonlandırılması

  • İdari gözetimin devamında zaruret olup olmadığı, valilik tarafından her ay düzenli olarak değerlendirilir.
  • Gerek görüldüğünde, otuz günlük süre beklenmeden de değerlendirme yapılabilir.
  • İdari gözetimin devamında zaruret görülmeyen yabancılar için idari gözetim derhâl sonlandırılır.
  • Bu yabancılara, idari gözetime alternatif yükümlülükler getirilebilir (belirli adreste ikamet etme, bildirimde bulunma gibi).

İdari Gözetim Kararına İtiraz

  • İdari gözetim kararı, idari gözetim süresinin uzatılması ve her ay düzenli olarak yapılan değerlendirmelerin sonuçları, gerekçesiyle birlikte yabancıya veya yasal temsilcisine ya da avukatına tebliğ edilir.
  • Yabancı veya yasal temsilcisi ya da avukatı, idari gözetim kararına karşı sulh ceza hâkimine başvurabilir.
  • Başvuru, idari gözetimi sonlandırmaz.
  • Sulh ceza hâkimi, başvuruyu beş gün içinde karara bağlar ve verdiği karar kesindir.
  • İdari gözetim şartlarının ortadan kalktığı veya değiştiği iddiasıyla yeniden sulh ceza hâkimine başvurulabilir.

Sınır Dışı Etme İşleminin Gerçekleştirilmesi

Sınır dışı etme kararının kesinleşmesi ve idari gözetim sürecinin tamamlanmasının ardından, yabancının fiilen ülkeden çıkarılması aşamasına geçilir.

Çıkış İşlemleri

  • Yabancı, menşe ülkesine (vatandaşı olduğu ülke) veya transit gideceği ülkeye ya da üçüncü bir ülkeye gönderilebilir.
  • Çıkış işlemleri, Göç İdaresi Başkanlığı personeli ve gerektiğinde kolluk birimleri eşliğinde gerçekleştirilir.
  • Yabancının seyahat ve diğer masrafları kendisi tarafından karşılanır. Yabancının masrafları karşılayamadığı durumlarda, masrafların tamamı veya bir kısmı Göç İdaresi Başkanlığı bütçesinden ödenebilir.

Sınır Dışı Etme İşleminin Ertelenmesi

Aşağıdaki durumlarda sınır dışı etme işlemi ertelenebilir:
  • Yabancının idare mahkemesine başvurması halinde, yargılama sonuçlanıncaya kadar
  • Yabancının rızası olmadıkça, dava açma süresi içinde
  • Ciddi sağlık sorunları, yaş ve hamilelik durumu gibi insani gerekçelerle

Süreç Şeması (İnfografik)

Aşağıda, deport sürecinin temel aşamalarını gösteren bir süreç şeması bulunmaktadır:
  1. Sınır Dışı Etme Kararının Alınması
    • Valilik tarafından karar alınır
    • Değerlendirme ve karar süreci maksimum 48 saat
  2. Kararın Tebliği
    • Yabancıya veya yasal temsilcisine ya da avukatına tebliğ edilir
    • İtiraz usulleri ve süreleri hakkında bilgilendirme yapılır
  3. İtiraz Süreci veya Türkiye’yi Terke Davet
    • İdare mahkemesine 7 gün içinde başvuru hakkı
    • Veya 15-30 gün içinde ülkeyi terk etme süresi
  4. İdari Gözetim (Gerekli Görüldüğünde)
    • Geri Gönderme Merkezine yerleştirme
    • İdari gözetim süresi maksimum 6 ay (uzatma ile 12 ay)
    • Her ay düzenli değerlendirme
  5. Sınır Dışı Etme İşleminin Gerçekleştirilmesi
    • Menşe ülkeye veya transit/üçüncü ülkeye gönderme
    • Seyahat ve diğer masrafların karşılanması
Bu süreç şeması, deport sürecinin genel hatlarını göstermektedir. Her vaka kendine özgü özellikler taşıyabilir ve süreç, bireysel koşullara göre farklılık gösterebilir.
Bir sonraki bölümde, deport kararına nasıl itiraz edebileceğinizi ve kararın kaldırılması için izleyebileceğiniz yasal yolları detaylı olarak inceleyeceğiz.

Deport Kararına İtiraz ve Kaldırma Süreci

Deport (sınır dışı edilme) kararı, bir yabancının hayatını derinden etkileyebilecek ciddi bir idari karardır. Ancak, Türk hukuk sistemi, bu karara karşı etkili bir itiraz mekanizması sunmaktadır. Bu bölümde, deport kararına nasıl itiraz edebileceğinizi, hangi yasal yolları kullanabileceğinizi ve kararın kaldırılması için izlemeniz gereken adımları detaylı olarak inceleyeceğiz.

Yasal Dayanaklar ve Haklar

Deport kararına itiraz hakkı, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun (YUKK) 53. maddesinde düzenlenmiştir. Bu madde, yabancılara veya yasal temsilcilerine ya da avukatlarına, sınır dışı etme kararına karşı yargı yoluna başvurma hakkı tanımaktadır.

Temel Haklar

  • İtiraz Hakkı: Her yabancı, hakkında alınan sınır dışı etme kararına karşı yargı yoluna başvurma hakkına sahiptir.
  • Avukat Edinme Hakkı: Yabancılar, itiraz sürecinde bir avukat tarafından temsil edilme hakkına sahiptir.
  • Adli Yardım Hakkı: Maddi imkanı olmayan yabancılar, adli yardımdan faydalanabilir.
  • Tercüman Desteği: Türkçe bilmeyen yabancılar için tercüman desteği sağlanır.
  • Bilgilendirilme Hakkı: Yabancılar, kararın sonucu, itiraz usulleri ve süreleri hakkında bilgilendirilmelidir.

İdare Mahkemesine Başvuru Süreci

7 Günlük Başvuru Süresi

Sınır dışı etme kararına karşı itiraz, kararın tebliğinden itibaren 7 gün içinde yapılmalıdır. Bu süre, hak düşürücü niteliktedir ve kaçırılması halinde, normal şartlarda itiraz hakkı ortadan kalkar.
Önemli Not: 7 günlük süre, resmi tatil günleri dahil kesintisiz olarak hesaplanır. Sürenin son günü resmi tatile denk gelirse, takip eden ilk iş gününe kadar uzar.

Yetkili Mahkeme

İtiraz, sınır dışı etme kararını veren valiliğin bulunduğu ildeki idare mahkemesine yapılır. Birden fazla idare mahkemesi bulunan illerde, iş bölümüne göre yetkili mahkeme belirlenir.

Başvurunun Bildirimi

Mahkemeye başvuran kişi, sınır dışı etme kararını veren makama da başvurusunu bildirmelidir. Bu bildirim, idareyi dava hakkında bilgilendirmek ve yürütmenin durdurulması kararının etkili olmasını sağlamak açısından önemlidir.

Yargılama Süreci

15 Günlük Karar Süresi

İdare mahkemesi, sınır dışı etme kararına karşı yapılan başvuruları 15 gün içinde sonuçlandırmak zorundadır. Bu süre, diğer idari davalara göre oldukça kısadır ve yabancının hukuki durumunun hızla netleştirilmesi amacını taşır.

Yürütmenin Durdurulması Etkisi

Yabancının rızası saklı kalmak kaydıyla, dava açma süresi içinde veya yargı yoluna başvurulması hâlinde yargılama sonuçlanıncaya kadar yabancı sınır dışı edilmez. Bu düzenleme, etkili bir hukuki koruma sağlamak ve geri dönülemez zararları önlemek amacıyla getirilmiştir.

Mahkeme Kararının Kesinliği

İdare mahkemesinin sınır dışı etme kararına ilişkin verdiği karar kesindir. Bu, kararın temyiz edilemeyeceği ve istinaf yoluna başvurulamayacağı anlamına gelir. Ancak, Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru hakkı saklıdır.

Deport Kararının Kaldırılma Şartları

İdare mahkemesi, aşağıdaki durumlarda sınır dışı etme kararını iptal edebilir:

1. Usul Yönünden İptal Nedenleri

  • Yetki Unsuru: Kararın yetkisiz bir makam tarafından alınmış olması
  • Şekil Unsuru: Kararın şekil şartlarına uygun olmaması
  • Usul Unsuru: Kararın alınmasında usule aykırılıklar bulunması

2. Esas Yönünden İptal Nedenleri

  • Sebep Unsuru: Sınır dışı etme gerekçelerinin kanunda belirtilen sebeplere uymaması
  • Konu Unsuru: Kararın hukuka aykırı sonuçlar doğurması
  • Amaç Unsuru: Kararın kamu yararı dışında bir amaçla alınmış olması

3. Özel İptal Nedenleri

  • Geri Göndermeme İlkesi: Yabancının gönderileceği ülkede işkence, kötü muamele veya ölüm riski bulunması
  • Aile Hayatına Saygı İlkesi: Yabancının Türkiye’de güçlü aile bağlarının bulunması
  • Sağlık Durumu: Yabancının sağlık durumunun seyahate elverişli olmaması
  • Çocuğun Yüksek Yararı: Karardan etkilenen çocukların bulunması ve kararın onların yararına aykırı olması
  • Orantılılık İlkesi: Sınır dışı etme tedbirinin ihlale göre ağır bir yaptırım olması

Başarılı İtiraz Örnekleri

Aşağıda, sınır dışı etme kararlarına karşı başarılı itiraz örnekleri yer almaktadır:
Örnek 1: M.N., Türkiye’de ikamet izniyle yaşayan bir yabancı, vize süresini 15 gün aştığı gerekçesiyle hakkında sınır dışı kararı alındı. M.N., Türkiye’de evli olduğunu, bir çocuğu olduğunu ve düzenli bir işte çalıştığını belirterek karara itiraz etti. Mahkeme, aile birliğinin korunması ilkesini göz önünde bulundurarak ve ihlalin ağırlığı ile sınır dışı etmenin doğuracağı sonuçlar arasında orantısızlık olduğunu tespit ederek kararı iptal etti.
Örnek 2: O.P., çalışma izni olmadan çalıştığı gerekçesiyle hakkında sınır dışı kararı alınan bir yabancı, işvereninin kendisine çalışma izni alacağını söylediğini ancak almadığını, kendisinin bu konuda bilgisinin olmadığını belirterek karara itiraz etti. Mahkeme, yabancının iyi niyetli olduğunu, daha önce herhangi bir suça karışmadığını ve Türkiye’de düzenli bir hayat sürdüğünü dikkate alarak kararı iptal etti.
Örnek 3: R.S., ülkesindeki siyasi karışıklıklar nedeniyle Türkiye’ye gelen ve vize süresini aştığı için hakkında sınır dışı kararı alınan bir yabancı, ülkesine dönmesi halinde zulme uğrayacağını iddia ederek karara itiraz etti. Mahkeme, uluslararası raporları ve ülke koşullarını değerlendirerek, yabancının iddialarını haklı buldu ve “geri göndermeme” ilkesi gereğince sınır dışı kararını iptal etti.

İtiraz Sürecinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

1. Sürelere Dikkat Edin

7 günlük itiraz süresi çok kısadır ve kaçırılması halinde hak kaybına yol açabilir. Bu nedenle, sınır dışı etme kararı tebliğ edilir edilmez harekete geçmek önemlidir.

2. Profesyonel Hukuki Destek Alın

Sınır dışı etme davalarında, yabancılar hukuku konusunda uzman bir avukatın desteği büyük önem taşır. Avukatınız, başvuru dilekçesinin hazırlanması, delillerin toplanması ve sunulması, duruşmalarda temsil gibi konularda size yardımcı olacaktır.

3. Tüm Delilleri Toplayın

İtirazınızı destekleyecek tüm belge ve bilgileri toplayın. Türkiye’deki yaşamınızı, aile bağlarınızı, iş durumunuzu, sağlık sorunlarınızı ve menşe ülkenizdeki riskleri gösteren belgeler, davanızı güçlendirecektir.

4. İdari Gözetim Altındaysanız Haklarınızı Bilin

İdari gözetim altındayken de itiraz hakkınız devam eder. Avukatınızla görüşme, tercüman desteği alma, sağlık hizmetlerinden yararlanma gibi haklarınızı kullanabilirsiniz.

5. Alternatif Çözüm Yollarını Araştırın

Sınır dışı etme kararına itirazın yanı sıra, uluslararası koruma başvurusu, insani ikamet izni başvurusu gibi alternatif yolları da değerlendirin.

Adım Adım İtiraz Rehberi

  1. Sınır dışı etme kararının tebliğ edilmesi
  2. Hemen bir avukatla iletişime geçilmesi (veya adli yardım talebinde bulunulması)
  3. Gerekli belgelerin toplanması
  4. İtiraz dilekçesinin hazırlanması
  5. Dilekçenin 7 gün içinde idare mahkemesine sunulması
  6. Başvurunun sınır dışı etme kararını veren makama bildirilmesi
  7. Mahkemenin 15 gün içinde karar vermesi
  8. Kararın uygulanması veya iptal edilmesi
Bu adımları izleyerek, deport kararına karşı etkili bir şekilde itiraz edebilir ve haklarınızı koruyabilirsiniz.
Bir sonraki bölümde, deport kararı sonrası uygulanan giriş yasağı ve bu yasağın kaldırılması için izlenecek yolları inceleyeceğiz.

Deport Kararı Sonrası Giriş Yasağı

Deport (sınır dışı edilme) kararının en önemli sonuçlarından biri, yabancıya Türkiye’ye giriş yasağı uygulanmasıdır. Bu yasak, yabancının belirli bir süre veya süresiz olarak Türkiye’ye girişini engelleyen idari bir karardır. Bu bölümde, giriş yasağının kapsamını, süresini, kaldırılma koşullarını ve özel durumlarda Türkiye’ye giriş imkanlarını detaylı olarak inceleyeceğiz.

Giriş Yasağının Süresi ve Kapsamı

Giriş yasağı, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun (YUKK) 9. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, İçişleri Bakanlığı, kamu düzeni veya kamu güvenliği ya da kamu sağlığı açısından tehdit oluşturduğu değerlendirilen yabancıların ülkeye girişini yasaklayabilir.

Giriş Yasağı Süreleri

Giriş yasağının süresi, sınır dışı edilme nedenine ve yabancının durumuna göre değişiklik gösterir:
  1. Standart Giriş Yasağı: Genel olarak, sınır dışı edilen yabancılara 1 yıldan 5 yıla kadar giriş yasağı uygulanır.
  2. Terör ve Organize Suç Bağlantılı Yasak: Terör örgütü veya çıkar amaçlı suç örgütü yöneticisi, üyesi veya destekleyicisi olan yabancılara daha uzun süreli veya süresiz giriş yasağı uygulanabilir.
  3. Vize/İkamet İhlalleri: Vize veya ikamet izni sürelerini kısa süreli aşan yabancılara genellikle 1 yıl giriş yasağı uygulanır.
  4. Sahte Belge Kullanımı: Sahte belge kullanan yabancılara genellikle 3 yıldan 5 yıla kadar giriş yasağı uygulanır.
  5. Türkiye’yi Terke Davet Edilenler: Süresi içinde Türkiye’yi terk eden yabancılar hakkında giriş yasağı kararı alınmayabilir veya daha kısa süreli yasak uygulanabilir.

Giriş Yasağının Kapsamı

Giriş yasağı, yabancının:
  • Türkiye’ye herhangi bir sınır kapısından girişini engeller
  • Türkiye üzerinden transit geçişini engeller
  • Türkiye’de vize, ikamet izni veya çalışma izni başvurusu yapmasını engeller
  • Türkiye’de herhangi bir yasal statü elde etmesini engeller
Giriş yasağı, yabancının pasaportuna işlenir ve uluslararası veri tabanlarına kaydedilir. Bu nedenle, yasak süresi dolmadan Türkiye’ye girmeye çalışan yabancılar, sınır kapılarında tespit edilir ve girişlerine izin verilmez.

Giriş Yasağının Kaldırılması İçin Başvuru

Giriş yasağı, belirli koşullar altında kaldırılabilir veya süresi kısaltılabilir. Bu süreç, YUKK’nun 9. maddesinin 5. fıkrasında düzenlenmiştir.

Başvuru Koşulları

Giriş yasağının kaldırılması için aşağıdaki koşullardan en az birinin varlığı gerekir:
  1. İnsani Nedenler: Türkiye’de yakın aile üyelerinin (eş, çocuk, ebeveyn) bulunması, ciddi sağlık sorunları gibi insani nedenler.
  2. Kamu Yararı: Yabancının Türkiye’ye girişinin ülke ekonomisine, bilimsel veya kültürel gelişimine katkı sağlayacak olması.
  3. Yasağın Amacının Ortadan Kalkması: Giriş yasağına neden olan koşulların artık mevcut olmaması.
  4. Yasağın Orantısız Olması: Giriş yasağının, yabancının ihlalinin ağırlığına göre orantısız bir yaptırım olması.

Başvuru Süreci

Giriş yasağının kaldırılması için izlenecek adımlar şunlardır:
  1. Başvuru Dilekçesi Hazırlama: Giriş yasağının kaldırılması talebini ve gerekçelerini içeren bir dilekçe hazırlanır.
  2. Gerekli Belgelerin Toplanması: Başvuruyu destekleyecek belgeler (aile bağlarını gösteren belgeler, sağlık raporları, iş veya eğitim belgeleri vb.) toplanır.
  3. Başvurunun Yapılması: Başvuru, yurt dışından Türkiye’nin dış temsilciliklerine (büyükelçilik veya konsolosluk), yurt içinden ise İl Göç İdaresi Müdürlüklerine yapılır.
  4. Değerlendirme Süreci: Başvuru, İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı tarafından değerlendirilir.
  5. Kararın Bildirilmesi: Değerlendirme sonucu, başvuru sahibine bildirilir.

Başvuru İçin Gerekli Belgeler

Giriş yasağının kaldırılması başvurusunda aşağıdaki belgeler gereklidir:
  1. Başvuru Dilekçesi: Giriş yasağının kaldırılması talebini ve gerekçelerini içeren dilekçe.
  2. Kimlik Belgesi: Pasaport veya kimlik belgesi fotokopisi.
  3. Giriş Yasağı Kararı: Varsa, giriş yasağı kararının bir örneği.
  4. Destekleyici Belgeler: Türkiye’deki aile bağlarını gösteren belgeler (evlilik cüzdanı, doğum belgesi vb.), sağlık raporları, iş veya eğitim belgeleri, davetiyeler vb.
  5. Adli Sicil Kaydı: Temiz adli sicil kaydı.
  6. Diğer Belgeler: Başvuru gerekçesine göre değişebilecek diğer destekleyici belgeler.

Özel Durumlarda Türkiye’ye Giriş İmkanları

Giriş yasağı bulunan yabancılar, belirli özel durumlarda Türkiye’ye geçici olarak giriş yapabilirler. Bu imkanlar, YUKK’nun 9. maddesinin 6. fıkrasında düzenlenmiştir.

Geçici Giriş İzni

İçişleri Bakanlığı, giriş yasağı bulunan yabancıların aşağıdaki durumlarda Türkiye’ye geçici olarak girişine izin verebilir:
  1. Adli veya İdari İşlemler: Türkiye’de devam eden adli veya idari işlemlere katılmak için.
  2. Cenaze veya Hastalık: Türkiye’deki yakın aile üyelerinin (eş, çocuk, ebeveyn) cenazesine katılmak veya ağır hastalık durumunda ziyaret etmek için.
  3. İnsani Nedenler: Diğer acil insani nedenlerle.

Geçici Giriş İzni Başvurusu

Geçici giriş izni için başvuru süreci şu şekildedir:
  1. Başvuru Yeri: Türkiye’nin dış temsilciliklerine (büyükelçilik veya konsolosluk) başvuru yapılır.
  2. Gerekli Belgeler: Geçici giriş izni talebini ve gerekçesini içeren dilekçe, destekleyici belgeler (mahkeme celbi, doktor raporu, ölüm belgesi vb.) sunulur.
  3. Değerlendirme: Başvuru, İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı tarafından değerlendirilir.
  4. İzin Süresi: Geçici giriş izni, belirli bir süre için verilir ve bu süre sonunda yabancının Türkiye’den ayrılması gerekir.

Giriş Yasağı Olmadan Ülkeden Ayrılma Yolları

Türkiye’de yasal kalış süresini aşan veya diğer nedenlerle sınır dışı edilme riski taşıyan yabancılar, bazı durumlarda giriş yasağı almadan ülkeden ayrılabilirler. Bu imkanlar, YUKK’nun 56. ve 57. maddelerinde düzenlenmiştir.

Türkiye’yi Terke Davet

Sınır dışı etme kararı alınan yabancılara, belirli koşullar altında, Türkiye’yi kendi imkanlarıyla terk etmeleri için 15-30 gün süre tanınabilir. Bu süre içinde ülkeyi terk eden yabancılar hakkında giriş yasağı kararı alınmayabilir.

Gönüllü Geri Dönüş

Vize veya ikamet izni sürelerini aşan yabancılar, kolluk kuvvetleri tarafından tespit edilmeden önce, kendi istekleriyle sınır kapılarına giderek ülkeden çıkış yapabilirler. Bu durumda, ihlal süresine ve niteliğine bağlı olarak:
  1. 10 Günden Az İhlal: Genellikle herhangi bir yaptırım uygulanmaz.
  2. 10-30 Gün Arası İhlal: İdari para cezası uygulanabilir, ancak giriş yasağı konulmayabilir.
  3. 30 Günden Fazla İhlal: İdari para cezası ve duruma göre değişen sürelerde giriş yasağı uygulanabilir.

Vize İhlali Affı

Zaman zaman, Türkiye’de vize veya ikamet izni sürelerini aşan yabancılar için af uygulamaları yapılabilmektedir. Bu aflar, belirli bir tarihe kadar ülkeden çıkış yapan yabancılara giriş yasağı uygulanmaması veya mevcut giriş yasaklarının kaldırılması şeklinde olabilir.

Giriş Yasağı Konusunda Sıkça Sorulan Sorular

Soru 1: Giriş yasağımın ne kadar süreceğini nasıl öğrenebilirim?
Giriş yasağınızın süresini, sınır dışı etme kararında görebilirsiniz. Ayrıca, Türkiye’nin dış temsilciliklerine veya İl Göç İdaresi Müdürlüklerine başvurarak da bu bilgiyi edinebilirsiniz.
Soru 2: Giriş yasağı süresi dolmadan Türkiye’ye girebilir miyim?
Giriş yasağı süresi dolmadan Türkiye’ye girmeniz mümkün değildir. Ancak, özel durumlarda (adli işlemler, cenaze, ağır hastalık vb.) geçici giriş izni alabilirsiniz.
Soru 3: Giriş yasağı diğer ülkelere seyahatimi etkiler mi?
Türkiye’deki giriş yasağı doğrudan diğer ülkelere seyahatinizi etkilemez. Ancak, bazı ülkeler vize başvurularında diğer ülkelerdeki giriş yasaklarını sorabilir ve bu durum değerlendirmelerini etkileyebilir.
Soru 4: Giriş yasağı kaldırıldıktan sonra Türkiye’ye giriş için vize almam gerekir mi?
Giriş yasağının kaldırılması, otomatik olarak Türkiye’ye vizesiz giriş hakkı sağlamaz. Uyruğunuza göre, normal vize kuralları geçerli olacaktır. Vize muafiyeti olan ülke vatandaşları vizesiz, diğerleri vize alarak giriş yapabilir.
Soru 5: Giriş yasağı kaldırma başvurum reddedilirse ne yapabilirim?
Başvurunuz reddedilirse, ret gerekçelerini dikkate alarak eksiklerinizi tamamlayıp yeniden başvurabilirsiniz. Ayrıca, idare mahkemesinde dava açma hakkınız da bulunmaktadır.
Bir sonraki bölümde, deport sürecinde avukat desteğinin önemi ve adli yardım imkanlarını inceleyeceğiz.

Avukat Desteği ve Adli Yardım

Deport (sınır dışı edilme) süreci, karmaşık yasal prosedürler içeren ve yabancının haklarını doğrudan etkileyen bir süreçtir. Bu süreçte profesyonel hukuki destek almak, haklarınızı korumak ve başarılı sonuçlar elde etmek açısından büyük önem taşır. Bu bölümde, deport sürecinde avukat desteğinin önemi, avukat seçerken dikkat edilmesi gereken hususlar, adli yardım hakkı ve başvuru süreci ile ücretsiz hukuki danışmanlık kaynaklarını detaylı olarak inceleyeceğiz.

Deport Sürecinde Avukatın Önemi

Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (YUKK), yabancılara deport sürecinde avukat tarafından temsil edilme hakkı tanımaktadır. Bir avukatın desteği, sürecin her aşamasında kritik öneme sahiptir.

Avukatın Sağlayacağı Faydalar

  1. Yasal Haklar Konusunda Bilgilendirme: Avukat, deport sürecindeki yasal haklarınız, itiraz süreleri ve prosedürler hakkında sizi bilgilendirir.
  2. Doğru Strateji Belirleme: Her vaka kendine özgüdür ve farklı stratejiler gerektirir. Avukat, durumunuza en uygun yasal stratejiyi belirleyerek başarı şansınızı artırır.
  3. Belgelerin Hazırlanması: İtiraz dilekçeleri, başvuru formları ve destekleyici belgelerin doğru ve etkili bir şekilde hazırlanması, sürecin sonucunu doğrudan etkiler.
  4. Yasal Süreçlerde Temsil: Avukat, idare mahkemesindeki duruşmalarda sizi temsil eder, argümanlarınızı etkili bir şekilde sunar ve karşı tarafın iddialarına yanıt verir.
  5. İdari Makamlarla İletişim: Avukat, valilik, Göç İdaresi Başkanlığı ve diğer idari makamlarla profesyonel düzeyde iletişim kurarak sürecin daha sağlıklı ilerlemesini sağlar.
  6. Alternatif Çözüm Yolları: Avukat, deport kararına itirazın yanı sıra, uluslararası koruma başvurusu, insani ikamet izni gibi alternatif çözüm yollarını da değerlendirebilir.
  7. Psikolojik Destek: Deport süreci, yabancılar için oldukça stresli bir süreçtir. Avukatın profesyonel desteği, bu süreçte psikolojik olarak da rahatlamanızı sağlar.

Avukat Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Deport sürecinde size yardımcı olacak avukatı seçerken aşağıdaki kriterlere dikkat etmeniz önemlidir:

1. Uzmanlık Alanı

Yabancılar hukuku, göç hukuku veya idare hukuku alanında uzmanlaşmış bir avukat seçmek önemlidir. Bu alanlarda deneyimi olan avukatlar, deport davalarındaki incelikleri bilir ve daha etkili stratejiler geliştirebilirler.

2. Deneyim

Avukatın deport davaları konusundaki deneyimi, başarı şansınızı doğrudan etkiler. Daha önce benzer davalarda temsil ettiği müvekkillerin sayısı ve elde ettiği sonuçlar hakkında bilgi edinmeye çalışın.

3. Dil Becerileri

Avukatın sizin dilinizi konuşması veya güvenilir bir tercüman desteği sağlaması, iletişimin sağlıklı yürütülmesi açısından önemlidir.

4. Erişilebilirlik

Avukatın size zaman ayırabilmesi, sorularınızı yanıtlaması ve süreç hakkında sizi bilgilendirmesi gerekir. İletişim konusunda sorun yaşayacağınız bir avukatla çalışmak, süreci daha da zorlaştırabilir.

5. Ücret Politikası

Avukatın ücret politikası hakkında önceden bilgi edinmek önemlidir. Bazı avukatlar saatlik ücret talep ederken, bazıları dava başına ücret alabilir. Ayrıca, ödeme planı ve ek masraflar konusunda da anlaşma sağlanmalıdır.

6. Referanslar ve Tavsiyeler

Daha önce aynı avukatla çalışmış kişilerin deneyimleri ve tavsiyeleri, seçiminizi yaparken size yardımcı olabilir. Ayrıca, baro birlikleri ve göçmen destek organizasyonları da güvenilir avukatlar konusunda yönlendirme yapabilir.

Farklı Ülke Vatandaşları İçin Özel Durumlar

Deport (sınır dışı edilme) süreci, yabancının vatandaşı olduğu ülkeye, uluslararası anlaşmalara ve Türkiye ile olan ilişkilere bağlı olarak farklılıklar gösterebilir. Bu bölümde, farklı ülke vatandaşları için özel durumları, prosedürlerdeki farklılıkları ve dikkat edilmesi gereken hususları detaylı olarak inceleyeceğiz.

Suriye Vatandaşları İçin Özel Düzenlemeler

Suriye’deki iç savaş nedeniyle Türkiye’ye gelen Suriyeliler, “geçici koruma” statüsü altında özel bir konuma sahiptir. Bu statü, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 91. maddesi ve Geçici Koruma Yönetmeliği kapsamında düzenlenmiştir.

Geçici Koruma Statüsü ve Deport İlişkisi

Geçici koruma statüsündeki Suriyeliler için deport süreci, diğer yabancılardan farklı işler:
  1. Geri Göndermeme İlkesi: Suriye’deki çatışma ortamı nedeniyle, geçici koruma statüsündeki Suriyeliler, prensip olarak Suriye’ye geri gönderilemezler.
  2. Statünün İptali: Ancak, kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından tehdit oluşturan Suriyelilerin geçici koruma statüsü iptal edilebilir.
  3. Güvenli Üçüncü Ülkeye Gönderme: Statüsü iptal edilen Suriyeliler, Suriye yerine güvenli üçüncü bir ülkeye gönderilebilirler.
  4. Gönüllü Geri Dönüş: Suriyeliler, kendi istekleriyle Suriye’ye dönmek istediklerinde, “Gönüllü Geri Dönüş Belgesi” imzalayarak ülkelerine dönebilirler.

Suriyeli Vatandaşlar İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler

  1. Kayıt Zorunluluğu: Geçici koruma statüsünden yararlanabilmek için İl Göç İdaresi Müdürlüklerine kayıt yaptırmak zorunludur.
  2. İkamet İli Dışına Çıkış: Kayıtlı olunan il dışına çıkış için “Yol İzin Belgesi” alınması gerekir. Bu belge olmadan il dışına çıkış yapan Suriyeliler, deport riskiyle karşılaşabilirler.
  3. Kimlik Belgesi Taşıma: Geçici Koruma Kimlik Belgesi’nin her zaman taşınması ve talep edildiğinde ibraz edilmesi gerekir.
  4. Çalışma İzni: Çalışma izni olmadan çalışmak, geçici koruma statüsünün iptaline ve deport kararına neden olabilir.

AB Vatandaşları İçin Prosedürler

Avrupa Birliği (AB) vatandaşları, Türkiye ile AB arasındaki anlaşmalar ve ilişkiler nedeniyle, deport sürecinde bazı farklılıklara sahiptir.

AB Vatandaşlarının Türkiye’de Kalış Hakları

  1. Vizesiz Giriş: AB vatandaşları, Türkiye’ye 90 güne kadar vizesiz giriş yapabilirler.
  2. İkamet İzni: 90 günden uzun kalışlar için ikamet izni almaları gerekir.
  3. Aile Birleşimi: AB vatandaşlarının Türk vatandaşı eşleri ve çocukları için özel düzenlemeler mevcuttur.

AB Vatandaşları İçin Deport Süreci

  1. Kamu Düzeni ve Güvenliği: AB vatandaşları, ancak kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından ciddi tehdit oluşturmaları durumunda sınır dışı edilebilirler.
  2. Orantılılık İlkesi: Deport kararı alınırken, AB vatandaşının Türkiye’deki kalış süresi, yaşı, sağlık durumu, aile ve ekonomik durumu, sosyal ve kültürel entegrasyonu ve menşe ülke ile bağları dikkate alınır.
  3. İtiraz Süreci: AB vatandaşları, deport kararına karşı diğer yabancılarla aynı itiraz haklarına sahiptir.

AB Vatandaşları İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler

  1. Pasaport Geçerlilik Süresi: Pasaportun, Türkiye’ye giriş tarihinden itibaren en az 6 ay geçerli olması gerekir.
  2. Kalış Süresi Takibi: 90 günlük vizesiz kalış süresinin aşılmaması önemlidir. Süre aşımı, giriş yasağına neden olabilir.
  3. İkamet İzni Başvurusu: 90 günden uzun kalışlar için, süre dolmadan ikamet izni başvurusu yapılmalıdır.

Uluslararası Koruma Başvurusu Yapanlar

Uluslararası koruma (mülteci, şartlı mülteci, ikincil koruma) başvurusu yapan yabancılar için deport süreci, özel düzenlemelere tabidir.

Uluslararası Koruma Başvurusunun Deport Sürecine Etkisi

  1. Başvuru Sürecinde Koruma: Uluslararası koruma başvurusu yapan yabancılar, başvuruları sonuçlanana kadar prensip olarak sınır dışı edilemezler.
  2. İstisnalar: Ancak, terör örgütü bağlantısı, kamu düzeni veya kamu güvenliği tehdidi oluşturma gibi durumlarda, uluslararası koruma işlemlerinin her aşamasında sınır dışı etme kararı alınabilir.
  3. Başvurunun Reddi: Uluslararası koruma başvurusu reddedilen yabancılar, itiraz süreleri ve yargı yolları tüketildikten sonra sınır dışı edilebilirler.

Uluslararası Koruma Başvurusu Yapanlar İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler

  1. Başvuru Süresi: Türkiye’ye giriş yaptıktan sonra “makul süre içinde” uluslararası koruma başvurusu yapılmalıdır. Geç başvurular, başvurunun güvenilirliğini etkileyebilir.
  2. Kayıt Yükümlülüğü: Başvuru sahipleri, İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne düzenli olarak bildirimde bulunmak zorundadır.
  3. İkamet İli: Başvuru sahiplerine belirli bir ilde ikamet etme zorunluluğu getirilebilir. Bu zorunluluğa uyulmaması, başvurunun geri çekilmiş sayılmasına neden olabilir.
  4. Çalışma İzni: Başvuru tarihinden 6 ay sonra çalışma izni başvurusu yapılabilir. İzinsiz çalışma, deport nedeni olabilir.

Öğrenci Vizesi ile Türkiye’de Bulunanlar

Öğrenci vizesi veya ikamet izni ile Türkiye’de bulunan yabancılar için deport süreci, eğitim durumlarına bağlı olarak bazı özellikler gösterir.

Öğrenci Statüsünün Deport Sürecine Etkisi

  1. Eğitim Kurumundan İlişik Kesilmesi: Öğrencilik statüsünün sona ermesi (mezuniyet, kayıt dondurma, ilişik kesme vb.), öğrenci ikamet izninin de sona ermesine neden olur.
  2. Devamsızlık: Eğitim kurumuna düzenli devam etmemek, öğrenci ikamet izninin iptali ve deport nedeni olabilir.
  3. Çalışma Kısıtlamaları: Öğrenciler, belirli sınırlamalarla çalışabilirler. Bu sınırlamaların aşılması, deport nedeni olabilir.

Öğrenciler İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler

  1. İkamet İzni Yenileme: Öğrenci ikamet izni, eğitim süresince her yıl yenilenmelidir. Yenileme başvurusu, mevcut izin süresinin bitiminden en az 60 gün önce yapılmalıdır.
  2. Eğitim Kurumu Değişikliği: Eğitim kurumu değişikliği durumunda, İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne bildirimde bulunulmalıdır.
  3. Mezuniyet Sonrası: Mezuniyet sonrası, öğrenci ikamet izni sona erer. Türkiye’de kalmaya devam etmek için başka bir ikamet izni türüne başvurulmalıdır.
  4. Çalışma İzni: Öğrenciler, belirli koşullarda çalışma izni alabilirler. İzinsiz çalışma, deport nedeni olabilir.

Çalışma İzni ile Türkiye’de Bulunanlar

Çalışma izni ile Türkiye’de bulunan yabancılar için deport süreci, çalışma durumlarına ve izin koşullarına bağlı olarak şekillenir.

Çalışma İzninin Deport Sürecine Etkisi

  1. İşten Ayrılma veya Çıkarılma: Çalışma izni, belirli bir işveren için verilir. İşten ayrılma veya çıkarılma durumunda, çalışma izni geçerliliğini yitirir.
  2. İzin Süresi Aşımı: Çalışma izni süresinin aşılması, deport nedeni olabilir.
  3. İzin Koşullarına Uymama: Çalışma izninin verildiği iş ve işyeri dışında çalışmak, deport nedeni olabilir.

Çalışma İzni Sahipleri İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler

  1. İzin Yenileme: Çalışma izni, süre bitiminden en az 60 gün önce yenilenmelidir.
  2. İşveren Değişikliği: İşveren değişikliği durumunda, yeni bir çalışma izni başvurusu yapılmalıdır.
  3. İkamet İzni İlişkisi: Çalışma izni, aynı zamanda ikamet izni yerine geçer. Çalışma izninin sona ermesi, ikamet hakkının da sona ermesi anlamına gelir.
  4. Aile Üyeleri: Çalışma izni sahibinin aile üyeleri, aile ikamet izni alabilirler. Çalışma izninin sona ermesi, aile ikamet iznini de etkiler.

Turist Vizesi ile Gelenler İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler

Turist vizesi veya vize muafiyeti ile Türkiye’ye gelen yabancılar, en fazla deport riski taşıyan gruplardan biridir.

Turist Vizesi ile Gelenlerin Deport Riskleri

  1. Kalış Süresi Aşımı: Vize veya vize muafiyeti süresinin aşılması, en yaygın deport nedenidir.
  2. Çalışma Yasağı: Turist vizesi ile Türkiye’de çalışmak yasaktır. Çalıştığı tespit edilenler, deport edilebilir.
  3. Geçim Kaynağı: Türkiye’de bulunduğu süre zarfında geçimini meşru olmayan yollardan sağlayanlar, deport edilebilir.

Turist Vizesi ile Gelenler İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler

  1. Kalış Süresi Takibi: Vize veya vize muafiyeti süresinin takip edilmesi ve aşılmaması önemlidir.
  2. İkamet İzni Başvurusu: Türkiye’de daha uzun süre kalmak isteyenler, kalış süreleri dolmadan ikamet izni başvurusu yapmalıdır.
  3. Çalışma Niyeti: Türkiye’de çalışmak isteyenler, önce çalışma izni almalıdır. Turist vizesi ile çalışmak, deport nedenidir.
  4. Pasaport Geçerlilik Süresi: Pasaportun, Türkiye’den planlanan çıkış tarihinden itibaren en az 60 gün geçerli olması gerekir.

Farklı Ülke Vatandaşları İçin Genel Tavsiyeler

Hangi ülkenin vatandaşı olursanız olun, Türkiye’de yasal statünüzü korumak ve deport riskini minimize etmek için aşağıdaki tavsiyelere uymanız önemlidir:
  1. Yasal Statü Takibi: Vize, ikamet izni veya çalışma izni gibi yasal statünüzün geçerlilik süresini takip edin ve süre dolmadan yenileme başvurusu yapın.
  2. Belge Taşıma: Pasaport, ikamet izni, kimlik belgesi gibi belgeleri her zaman yanınızda bulundurun.
  3. Adres Bildirimi: Adres değişikliklerini 20 gün içinde İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne bildirin.
  4. Yasal Çalışma: Çalışma izni olmadan çalışmaktan kaçının.
  5. Hukuki Destek: Herhangi bir sorunla karşılaştığınızda, yabancılar hukuku konusunda uzman bir avukattan destek alın.
  6. Dil Bariyeri: Türkçe bilmiyorsanız, resmi işlemlerde güvenilir bir tercüman desteği alın.
  7. Kültürel Uyum: Türk kültürüne ve toplumsal kurallara saygı gösterin.
Bir sonraki bölümde, deport kararından korunma yollarını ve önleyici tedbirleri inceleyeceğiz.

Deport Kararından Korunma Yolları

Deport (sınır dışı edilme) kararı, bir yabancının hayatını derinden etkileyebilecek ciddi bir idari karardır. Bu nedenle, böyle bir kararla karşılaşmamak için önleyici tedbirler almak büyük önem taşır. Bu bölümde, yasal statünüzü korumak, potansiyel sorunları önceden tespit etmek ve deport riskini minimize etmek için izleyebileceğiniz yolları detaylı olarak inceleyeceğiz.

Yasal Statünün Korunması İçin Öneriler

Türkiye’de yasal statünüzü korumak, deport riskini önlemenin en temel yoludur. Bunun için dikkat etmeniz gereken hususlar şunlardır:

1. Vize ve İkamet Sürelerinin Takibi

  • Dijital Hatırlatıcılar: Vize veya ikamet izni sürenizin bitiş tarihini takip etmek için telefon veya bilgisayarınıza hatırlatıcılar kurun.
  • Erken Yenileme: İkamet izni yenileme başvurularını, mevcut izin süresinin bitiminden en az 60 gün önce yapın.
  • e-İkamet Sistemi: Göç İdaresi Başkanlığı’nın e-İkamet sistemini kullanarak başvuru durumunuzu ve izin sürenizi takip edin.
  • Vize Muafiyeti Hesaplaması: Vize muafiyeti ile Türkiye’de bulunuyorsanız, 180 gün içinde 90 gün kalış kuralını doğru hesaplayın.

2. Adres Kayıt Sistemi

  • Adres Bildirimi: Türkiye’deki adresinizi, ülkeye girişten itibaren 20 gün içinde İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne bildirin.
  • Adres Değişikliği: Adres değişikliklerini, değişiklikten itibaren 20 gün içinde bildirin.
  • Belgelerin Saklanması: Adres bildirim belgelerini saklayın ve gerektiğinde ibraz edin.

3. Pasaport ve Kimlik Belgeleri

  • Pasaport Geçerlilik Süresi: Pasaportunuzun geçerlilik süresini düzenli olarak kontrol edin ve süre bitmeden yenileyin.
  • Belge Taşıma: Pasaport, ikamet izni veya kimlik belgenizi her zaman yanınızda bulundurun.
  • Belge Kopyaları: Önemli belgelerinizin kopyalarını (fiziksel ve dijital) saklayın.

4. Yasal Çalışma İzni

  • Çalışma İzni Başvurusu: Türkiye’de çalışmak istiyorsanız, mutlaka çalışma izni alın.
  • İşveren Sorumluluğu: İşvereninizin çalışma izni başvurusunu yapmasını ve takip etmesini sağlayın.
  • İzin Koşullarına Uyum: Çalışma izninin verildiği iş ve işyeri dışında çalışmaktan kaçının.
  • İzin Yenileme: Çalışma izninizi, süre bitiminden en az 60 gün önce yenileyin.

Gerekli Belgelerin Düzenli Kontrolü

Türkiye’de yasal statünüzü korumak için gerekli belgeleri düzenli olarak kontrol etmek ve güncel tutmak önemlidir.

1. Düzenli Kontrol Edilmesi Gereken Belgeler

  • Pasaport: Geçerlilik süresi, vize damgaları, giriş-çıkış kayıtları
  • Vize: Geçerlilik süresi, izin verilen kalış süresi, vize türü
  • İkamet İzni: Geçerlilik süresi, izin türü, uzatma koşulları
  • Çalışma İzni: Geçerlilik süresi, çalışma koşulları, işveren bilgileri
  • Sağlık Sigortası: Geçerlilik süresi, kapsam, yenileme koşulları

2. Belge Kontrolü İçin Kontrol Listesi

Aşağıdaki kontrol listesini kullanarak, belirli aralıklarla (örneğin, her üç ayda bir) belgelerinizi kontrol edin:
  •  Pasaport geçerlilik süresi en az 6 ay mı?
  •  Vize veya ikamet izni geçerlilik süresi ne zaman doluyor?
  •  Çalışma izni geçerli mi ve koşullarına uyuyor muyum?
  •  Sağlık sigortam güncel mi?
  •  Adres bildirimim güncel mi?
  •  Vergi yükümlülüklerimi yerine getiriyor muyum?
  •  Sosyal güvenlik primlerim ödeniyor mu?

3. Belge Yenileme Takvimi

Belge yenileme işlemlerini zamanında yapabilmek için bir takvim oluşturun:
  • 6 Ay Önce: Pasaport geçerlilik süresini kontrol edin
  • 3 Ay Önce: İkamet izni yenileme koşullarını araştırın
  • 2 Ay Önce: İkamet izni yenileme başvurusunu yapın
  • 1 Ay Önce: Sağlık sigortası yenileme işlemlerini başlatın

Yasal Çalışma İzni Alma Süreci

Türkiye’de çalışmak isteyen yabancılar için çalışma izni almak, deport riskini önlemenin en önemli yollarından biridir.

1. Çalışma İzni Türleri

  • Süreli Çalışma İzni: İlk başvuruda en fazla 1 yıl, uzatmalarda 2 yıl ve sonraki uzatmalarda 3 yıl süreyle verilir.
  • Süresiz Çalışma İzni: Türkiye’de en az 8 yıl yasal olarak çalışan veya en az 8 yıl ikamet izni olan yabancılara verilebilir.
  • Bağımsız Çalışma İzni: Türkiye’de en az 5 yıl yasal olarak ikamet eden yabancılara verilebilir.
  • Turkuaz Kart: Yüksek nitelikli işgücü, yatırımcı, bilim insanı ve sanatçılara verilen özel bir çalışma iznidir.

2. Çalışma İzni Başvuru Süreci

Çalışma izni başvurusu, işveren tarafından yapılır ve şu adımları içerir:
  1. İşveren Kaydı: İşveren, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın e-Devlet üzerindeki Yabancı Çalışma İzni Otomasyon Sistemi’ne (YÇİOS) kayıt olur.
  2. Online Başvuru: İşveren, sistem üzerinden başvuru formunu doldurur ve gerekli belgeleri yükler.
  3. Yabancı Kaydı: Yabancı, sistem üzerinden kendi bilgilerini doldurur ve onaylar.
  4. Belgelerin Gönderilmesi: Başvuru formunun çıktısı ve diğer belgeler, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na gönderilir.
  5. Değerlendirme: Başvuru, Bakanlık tarafından değerlendirilir.
  6. Sonuç: Başvurunun sonucu, işverene ve yabancıya bildirilir.

3. Çalışma İzni İçin Gerekli Belgeler

  • İşveren İçin:
    • Çalışma izni başvuru formu
    • Ticaret sicil gazetesi
    • Vergi levhası
    • İmza sirküleri
    • Faaliyet belgesi
  • Yabancı İçin:
    • Pasaport
    • Diploma veya yeterlilik belgesi
    • Özgeçmiş
    • İkamet izni (varsa)
    • Sağlık sigortası

Potansiyel Sorunları Önceden Tespit Etme

Deport riskini minimize etmek için, potansiyel sorunları önceden tespit etmek ve gerekli önlemleri almak önemlidir.

1. Risk Faktörleri

Aşağıdaki durumlar, deport riski oluşturabilir:
  • Vize veya İkamet İzni İhlalleri: Kalış süresini aşmak, izin koşullarına uymamak
  • Çalışma İzni İhlalleri: İzinsiz çalışmak, izin koşullarına uymamak
  • Belge Eksiklikleri: Gerekli belgeleri temin etmemek veya güncel tutmamak
  • Adres Bildirimi İhlalleri: Adres bildirimini yapmamak veya güncellemek
  • Kamu Düzeni İhlalleri: Suç işlemek, kamu düzenini bozmak

2. Risk Değerlendirmesi

Kendinizi değerlendirmek için aşağıdaki soruları yanıtlayın:
  • Vize veya ikamet izni sürem ne zaman doluyor?
  • Çalışma iznim var mı ve koşullarına uyuyor muyum?
  • Adres bildirimimi yaptım mı ve güncel mi?
  • Sağlık sigortam geçerli mi?
  • Vergi ve sosyal güvenlik yükümlülüklerimi yerine getiriyor muyum?
  • Türkiye’de herhangi bir suça karıştım mı?

3. Erken Uyarı İşaretleri

Aşağıdaki durumlar, potansiyel sorunların erken uyarı işaretleri olabilir:
  • İkamet izni yenileme başvurunuzun gecikmesi
  • Çalışma izni başvurunuzun reddedilmesi
  • Kolluk kuvvetleri tarafından kimlik kontrolüne tabi tutulma sıklığının artması
  • İdari para cezaları alınması
  • Resmi kurumlardan gelen tebligatlar

Önleyici Tedbirler ve Tavsiyeler

Deport riskini minimize etmek için alabileceğiniz önleyici tedbirler ve tavsiyeler şunlardır:

1. Yasal Statü Yönetimi

  • Takvim Oluşturma: Vize, ikamet izni ve diğer belgelerin geçerlilik sürelerini takip etmek için bir takvim oluşturun.
  • Erken Başvuru: Yenileme başvurularını her zaman erken yapın, son güne bırakmayın.
  • Belge Arşivi: Tüm resmi belgelerin, başvuruların ve yazışmaların kopyalarını saklayın.

2. Hukuki Danışmanlık

  • Düzenli Danışmanlık: Yabancılar hukuku konusunda uzman bir avukattan düzenli olarak danışmanlık alın.
  • Sorun Öncesi Danışma: Herhangi bir sorun yaşamadan önce, potansiyel riskleri değerlendirmek için avukatınıza danışın.
  • Güncel Bilgi: Yabancılar hukuku alanındaki değişiklikleri ve güncellemeleri takip edin.

3. Sosyal ve Kültürel Entegrasyon

  • Dil Öğrenimi: Türkçe öğrenmek, hem günlük hayatınızı kolaylaştırır hem de resmi işlemlerde avantaj sağlar.
  • Kültürel Uyum: Türk kültürünü ve toplumsal kurallarını öğrenin ve saygı gösterin.
  • Sosyal Ağlar: Hem kendi ülkenizden hem de Türk vatandaşlarından oluşan sosyal ağlar kurun.

4. Finansal ve Mesleki İstikrar

  • Düzenli Gelir: Türkiye’de yasal ve düzenli bir gelir kaynağına sahip olun.
  • Vergi Yükümlülükleri: Vergi yükümlülüklerinizi zamanında ve eksiksiz yerine getirin.
  • Mesleki Gelişim: Mesleki becerilerinizi geliştirin ve sertifikalarla belgelendirin.

5. Sağlık ve Sigorta

  • Sağlık Sigortası: Geçerli bir sağlık sigortasına sahip olun ve düzenli olarak yenileyin.
  • Düzenli Sağlık Kontrolleri: Sağlık durumunuzu düzenli olarak kontrol ettirin ve gerekli tedavileri alın.

6. Acil Durum Planı

  • Acil Durum Fonu: Beklenmedik durumlar için bir acil durum fonu oluşturun.
  • İletişim Listesi: Acil durumlarda ulaşabileceğiniz kişilerin (avukat, konsolosluk, aile üyeleri vb.) iletişim bilgilerini güncel tutun.
  • Belge Yedekleri: Önemli belgelerin yedeklerini güvenli bir yerde (fiziksel ve dijital olarak) saklayın.

Sonuç

Deport kararından korunmanın en etkili yolu, Türkiye’deki yasal statünüzü korumak ve potansiyel sorunları önceden tespit ederek gerekli önlemleri almaktır. Bu bölümde sunulan öneriler ve tavsiyeler, deport riskini minimize etmenize ve Türkiye’deki yaşamınızı güvenle sürdürmenize yardımcı olacaktır.
Unutmayın ki, her durumda profesyonel hukuki danışmanlık almak, haklarınızı korumak ve doğru adımları atmak açısından büyük önem taşır. Herhangi bir sorunla karşılaştığınızda, zaman kaybetmeden yabancılar hukuku konusunda uzman bir avukata başvurun.
Bir sonraki bölümde, deport konusundaki güncel yasal değişiklikleri ve önemli mahkeme kararlarını inceleyeceğiz.

Güncel Yasal Değişiklikler ve İçtihatlar (2025)

Deport (sınır dışı edilme) konusundaki yasal düzenlemeler ve uygulamalar, ulusal ve uluslararası gelişmelere bağlı olarak sürekli değişim göstermektedir. Bu bölümde, 2025 yılı itibarıyla Türkiye’de deport konusundaki güncel yasal değişiklikleri, önemli mahkeme kararlarını ve Göç İdaresi Başkanlığı’nın uygulamalarını inceleyeceğiz.

Son Dönemde Yapılan Yasal Düzenlemeler

Türkiye’de yabancılar hukuku alanında son dönemde yapılan yasal düzenlemeler, deport sürecini doğrudan etkilemektedir. Bu düzenlemelerin bazıları şunlardır:

1. Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’ndaki Değişiklikler

6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nda (YUKK) yapılan değişiklikler, deport sürecini çeşitli yönlerden etkilemiştir:
  • İdari Gözetim Süresi: İdari gözetim süresinin uzatılmasına ilişkin düzenlemeler yapılmıştır. Buna göre, idari gözetim süresi, belirli koşullar altında 12 aydan 18 aya çıkarılabilmektedir.
  • İtiraz Süreci: Sınır dışı etme kararına karşı idare mahkemesine başvuru süresi, bazı durumlarda 15 güne çıkarılmıştır.
  • Giriş Yasağı: Giriş yasağı sürelerinin belirlenmesinde daha esnek bir yaklaşım benimsenmiş, bazı durumlarda yasak süresinin kısaltılması kolaylaştırılmıştır.

2. Uluslararası Koruma Yönetmeliği’ndeki Değişiklikler

Uluslararası Koruma Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikler, özellikle uluslararası koruma başvurusu yapan yabancıların deport sürecini etkilemiştir:
  • Hızlandırılmış Değerlendirme: Belirli durumlarda, uluslararası koruma başvurularının hızlandırılmış prosedürle değerlendirilmesine ilişkin düzenlemeler yapılmıştır.
  • Güvenli Üçüncü Ülke Kavramı: Güvenli üçüncü ülke kavramının kapsamı genişletilmiş ve bu ülkelere gönderme prosedürleri detaylandırılmıştır.
  • Özel İhtiyaç Sahipleri: Özel ihtiyaç sahibi yabancıların (çocuklar, engelliler, yaşlılar vb.) deport sürecinde daha fazla koruma sağlanmasına yönelik düzenlemeler yapılmıştır.

3. Çalışma İzni Mevzuatındaki Değişiklikler

Yabancıların çalışma izinlerine ilişkin mevzuatta yapılan değişiklikler, çalışma izni ihlalleri nedeniyle deport edilme riskini etkilemiştir:
  • Uzaktan Çalışma: Dijital göçebelere yönelik özel çalışma izni düzenlemeleri getirilmiştir.
  • Sektörel Kısıtlamalar: Belirli sektörlerde yabancıların çalışmasına ilişkin kısıtlamalar güncellenmiştir.
  • Ceza Sistemi: Çalışma izni olmadan çalışan yabancılara ve onları çalıştıran işverenlere uygulanan cezalar artırılmıştır.

Önemli Mahkeme Kararları ve Emsal Oluşturan Davalar

Son dönemde, Türk mahkemeleri ve uluslararası mahkemeler tarafından verilen bazı kararlar, deport uygulamalarını önemli ölçüde etkilemiştir.

1. Anayasa Mahkemesi Kararları

Anayasa Mahkemesi’nin bireysel başvuru üzerine verdiği bazı kararlar, deport sürecinde önemli içtihatlar oluşturmuştur:
  • Aile Hayatına Saygı İlkesi: Anayasa Mahkemesi, Türkiye’de güçlü aile bağları olan yabancıların sınır dışı edilmesinin, aile hayatına saygı hakkını ihlal edebileceğine hükmetmiştir.
  • Etkili Başvuru Hakkı: Mahkeme, sınır dışı etme kararına karşı etkili bir başvuru yolunun sağlanması gerektiğini vurgulamıştır.
  • İdari Gözetim Koşulları: İdari gözetim merkezlerindeki koşulların insan onuruna yakışır olması gerektiği belirtilmiştir.

2. İdare Mahkemesi Kararları

İdare mahkemelerinin sınır dışı etme kararlarına ilişkin verdiği bazı kararlar, önemli içtihatlar oluşturmuştur:
  • Orantılılık İlkesi: Mahkemeler, sınır dışı etme kararının, yabancının ihlalinin ağırlığı ile orantılı olması gerektiğini vurgulamıştır.
  • Çocuğun Yüksek Yararı: Çocukları olan yabancıların sınır dışı edilmesinde, çocuğun yüksek yararının gözetilmesi gerektiği belirtilmiştir.
  • Sağlık Durumu: Ciddi sağlık sorunları olan yabancıların, tedavi imkanı olmayan ülkelere gönderilmemesi gerektiği vurgulanmıştır.

Göç İdaresi Başkanlığı’nın Güncel Uygulamaları

Göç İdaresi Başkanlığı’nın deport konusundaki uygulamaları, son dönemde bazı değişiklikler göstermiştir:

1. Dijitalleşme ve Otomasyon

  • e-İkamet Sistemi: İkamet izni başvuru ve yenileme süreçleri tamamen dijitalleştirilmiştir.
  • Online Randevu Sistemi: Göç İdaresi Müdürlüklerine yapılacak başvurular için online randevu sistemi geliştirilmiştir.
  • Mobil Uygulama: Yabancıların yasal statülerini takip edebilecekleri mobil uygulamalar geliştirilmiştir.

2. Geri Gönderme Merkezleri

  • Kapasite Artışı: Geri Gönderme Merkezlerinin kapasitesi artırılmış ve yeni merkezler açılmıştır.
  • Yaşam Koşulları: Merkezlerdeki yaşam koşullarının iyileştirilmesine yönelik çalışmalar yapılmıştır.
  • Denetim Mekanizmaları: Merkezlerin denetimi için bağımsız mekanizmalar oluşturulmuştur.

3. Uyum Politikaları

  • Uyum Programları: Yabancıların Türk toplumuna uyumunu kolaylaştırmak için çeşitli programlar geliştirilmiştir.
  • Dil Kursları: Ücretsiz Türkçe dil kursları yaygınlaştırılmıştır.
  • Bilgilendirme Faaliyetleri: Yabancıların hakları ve yükümlülükleri konusunda bilgilendirme faaliyetleri artırılmıştır.

Uluslararası Anlaşmaların Etkisi

Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalar ve küresel gelişmeler, deport uygulamalarını etkilemektedir:

1. Avrupa Birliği ile İlişkiler

  • Geri Kabul Anlaşması: Türkiye-AB Geri Kabul Anlaşması kapsamında, düzensiz göçmenlerin iadesi konusundaki uygulamalar güncellenmiştir.
  • Vize Serbestisi Diyaloğu: Vize serbestisi diyaloğu kapsamında, göç yönetimi alanında çeşitli reformlar yapılmıştır.
  • Mali Destek: AB’nin göç yönetimi alanında sağladığı mali destekler, deport uygulamalarını da etkilemektedir.

2. Birleşmiş Milletler Küresel Göç Mutabakatı

  • İnsan Hakları Odaklı Yaklaşım: Mutabakat kapsamında, göç yönetiminde insan hakları odaklı bir yaklaşım benimsenmiştir.
  • Uluslararası İşbirliği: Göç konusunda uluslararası işbirliğinin artırılması hedeflenmiştir.
  • Veri Toplama ve Analiz: Göç verilerinin toplanması ve analizi konusunda standartlar geliştirilmiştir.

3. İkili Anlaşmalar

  • Geri Kabul Anlaşmaları: Türkiye, çeşitli ülkelerle geri kabul anlaşmaları imzalamıştır.
  • Vize Muafiyeti Anlaşmaları: Vize muafiyeti anlaşmaları, yabancıların Türkiye’ye girişini ve kalışını etkilemektedir.
  • İşgücü Anlaşmaları: İşgücü anlaşmaları, yabancıların çalışma koşullarını ve haklarını düzenlemektedir.

Güncel Değişikliklerin Yabancılar Üzerindeki Etkileri

Son dönemde yapılan yasal değişiklikler ve uygulamalar, yabancılar üzerinde çeşitli etkiler doğurmuştur:

1. Olumlu Etkiler

  • Dijitalleşme: Başvuru süreçlerinin dijitalleşmesi, işlemleri hızlandırmış ve kolaylaştırmıştır.
  • Bilgiye Erişim: Yabancıların haklarına ve yükümlülüklerine ilişkin bilgiye erişimi artmıştır.
  • Uyum Programları: Uyum programları, yabancıların Türk toplumuna entegrasyonunu kolaylaştırmıştır.

2. Zorluklar ve Riskler

  • Karmaşık Mevzuat: Sık değişen mevzuat, yabancıların yasal statülerini anlamalarını zorlaştırmaktadır.
  • Uygulama Farklılıkları: Farklı illerde ve birimlerde uygulama farklılıkları görülebilmektedir.
  • Dil Bariyeri: Dil bariyeri, yabancıların haklarını kullanmalarını zorlaştırmaktadır.

Sonuç

Deport konusundaki yasal düzenlemeler ve uygulamalar, ulusal ve uluslararası gelişmelere bağlı olarak sürekli değişim göstermektedir. Bu nedenle, Türkiye’de yaşayan yabancıların, güncel gelişmeleri takip etmeleri ve gerektiğinde profesyonel hukuki destek almaları büyük önem taşır.
Unutmayın ki, her vaka kendine özgüdür ve farklı yasal düzenlemelere tabi olabilir. Bu nedenle, deport riski taşıyorsanız veya deport kararıyla karşı karşıyaysanız, yabancılar hukuku konusunda uzman bir avukattan danışmanlık almanız, haklarınızı korumanız açısından kritik öneme sahiptir.
Bir sonraki bölümde, deport konusunda sıkça sorulan sorulara ve bunların cevaplarına yer vereceğiz.

Sıkça Sorulan Sorular

Deport (sınır dışı edilme) konusunda yabancıların en çok merak ettiği soruları ve bunların cevaplarını bu bölümde detaylı olarak ele alacağız. Bu sorular, gerçek deneyimlerden ve yaygın endişelerden derlenmiştir.

Deport Kararı Alındığında İlk Ne Yapmalıyım?

Hakkınızda deport kararı alındığını öğrendiğinizde, sakin kalarak aşağıdaki adımları izlemeniz önemlidir:
  1. Kararı İnceleyin: Sınır dışı etme kararını dikkatlice okuyun. Kararın gerekçelerini, itiraz sürelerini ve haklarınızı anlamaya çalışın.
  2. Avukat Bulun: Vakit kaybetmeden yabancılar hukuku konusunda uzman bir avukatla iletişime geçin. Maddi imkanınız yoksa, adli yardım başvurusu yapabilirsiniz.
  3. İtiraz Süresini Kaçırmayın: Sınır dışı etme kararına karşı itiraz süresi genellikle 7 gündür. Bu süreyi kaçırmamak için hemen harekete geçin.
  4. Belgeleri Toplayın: İtiraz başvurunuzu destekleyecek tüm belgeleri (ikamet izni, çalışma izni, aile bağlarını gösteren belgeler, sağlık raporları vb.) toplayın.
  5. Konsolosluğunuzu Bilgilendirin: Ülkenizin Türkiye’deki konsolosluğunu veya büyükelçiliğini durumunuz hakkında bilgilendirin.
  6. İdari Gözetim Altındaysanız: İdari gözetim altındaysanız, avukatınızla görüşme hakkınızı kullanın ve gözetim koşullarına itiraz edebileceğinizi unutmayın.

Avukat Tutmadan İtiraz Edebilir Miyim?

Yasal olarak, sınır dışı etme kararına kendiniz de itiraz edebilirsiniz, ancak bu pek tavsiye edilmez. İşte nedenleri:
  1. Hukuki Karmaşıklık: Yabancılar hukuku karmaşık bir alandır ve sürekli değişiklik gösterir. Bir avukat, güncel mevzuata ve içtihatlara hakimdir.
  2. Dil Bariyeri: Türkçe bilmiyorsanız, dilekçeleri hazırlamak ve mahkeme sürecini takip etmek oldukça zor olabilir.
  3. Stratejik Yaklaşım: Bir avukat, durumunuza özel stratejiler geliştirebilir ve başarı şansınızı artırabilir.
  4. Zaman Baskısı: İtiraz süresi kısa olduğundan, profesyonel yardım olmadan gerekli belgeleri hazırlamak zor olabilir.
Eğer maddi imkanınız kısıtlıysa, adli yardım başvurusu yapabilir veya sivil toplum kuruluşlarından ücretsiz hukuki destek alabilirsiniz.

İdari Gözetim Altındayken Haklarım Nelerdir?

İdari gözetim altındayken aşağıdaki haklara sahipsiniz:
  1. Avukat Görüşme Hakkı: Avukatınızla özel görüşme yapabilirsiniz.
  2. Aile Üyeleriyle Görüşme: Aile üyelerinizle belirli zaman ve koşullarda görüşebilirsiniz.
  3. Tercüman Desteği: Ana dilinizde iletişim kurabilmeniz için tercüman desteği alabilirsiniz.
  4. Sağlık Hizmetleri: Temel sağlık hizmetlerinden ücretsiz yararlanabilirsiniz.
  5. İdari Gözetim Kararına İtiraz: İdari gözetim kararına karşı sulh ceza hakimine başvurabilirsiniz.
  6. İnsani Koşullar: İnsan onuruna yakışır koşullarda barınma, beslenme ve hijyen haklarına sahipsiniz.
  7. Dış Dünyayla İletişim: Telefon gibi iletişim araçlarını kullanma hakkınız vardır.
  8. Dilekçe Hakkı: Şikayet ve taleplerinizi ilgili makamlara iletme hakkınız vardır.

Deport Kararı Kaldırıldıktan Sonra Tekrar İkamet İzni Alabilir Miyim?

Deport kararı kaldırıldıktan sonra ikamet izni almanız mümkündür, ancak bazı faktörler bunu etkileyebilir:
  1. Giriş Yasağı: Deport kararıyla birlikte genellikle bir giriş yasağı da uygulanır. Bu yasak kaldırılmadan veya süresi dolmadan ikamet izni alamazsınız.
  2. Deport Nedeni: Deport edilme nedeniniz, yeni ikamet izni başvurunuzu etkileyebilir. Örneğin, suç işleme nedeniyle deport edildiyseniz, yeni başvurunuz daha detaylı incelenebilir.
  3. İkamet İzni Türü: Farklı ikamet izni türleri için farklı koşullar geçerlidir. Örneğin, aile ikamet izni için Türk vatandaşı veya Türkiye’de yasal olarak bulunan bir yabancıyla aile bağınız olmalıdır.
  4. Başvuru Koşulları: Tüm ikamet izni başvuru koşullarını (sağlık sigortası, geçim kaynağı, konaklama yeri vb.) sağlamanız gerekir.
Deport kararı kaldırıldıktan sonra ikamet izni almak için, yabancılar hukuku konusunda uzman bir avukattan danışmanlık almanız tavsiye edilir.

Ailemin Türkiye’de Kalma Hakkı Etkilenir Mi?

Hakkınızda deport kararı alınması, ailenizin Türkiye’de kalma hakkını şu şekillerde etkileyebilir:
  1. Bağımsız İkamet İzni: Aile üyeleriniz bağımsız ikamet izinlerine sahipse (örneğin, çalışma izni, öğrenci ikamet izni vb.), sizin deport edilmeniz onların statüsünü doğrudan etkilemez.
  2. Aile İkamet İzni: Aile üyeleriniz sizin üzerinizden aile ikamet izni almışsa, sizin deport edilmeniz onların da ikamet izinlerinin iptaline neden olabilir.
  3. Türk Vatandaşı Eş veya Çocuk: Eşiniz veya çocuğunuz Türk vatandaşıysa, bu durum sizin deport kararınızın iptaline veya ertelenmesine neden olabilir. Ayrıca, Türk vatandaşı aile üyeleriniz üzerinden kısa süre içinde yeni bir ikamet izni başvurusu yapabilirsiniz.
  4. Çocukların Durumu: Çocuklarınız Türkiye’de eğitim görüyorsa veya özel sağlık ihtiyaçları varsa, bu durum deport kararınızın değerlendirilmesinde dikkate alınabilir.
Her durumda, aile birliğinin korunması ilkesi göz önünde bulundurularak değerlendirme yapılır. Aile üyelerinizin durumunu netleştirmek için bir avukata danışmanız önemlidir.

Deport Kararı Alınmışsa Ülkeden Çıkış Yapabilir Miyim?

Hakkınızda deport kararı alınmışsa, ülkeden çıkış yapabilirsiniz ve hatta bu, bazı durumlarda avantajlı olabilir:
  1. Gönüllü Çıkış: Deport kararı alındıktan sonra, size tanınan süre içinde (genellikle 15-30 gün) kendi imkanlarınızla ülkeden çıkış yapabilirsiniz. Bu durumda, “Türkiye’yi terke davet” kapsamında değerlendirilirsiniz.
  2. Giriş Yasağı Avantajı: Kendi isteğinizle çıkış yapmanız durumunda, hakkınızda giriş yasağı kararı alınmayabilir veya daha kısa süreli bir yasak uygulanabilir.
  3. Seyahat Belgeleri: Pasaportunuz yoksa veya geçersizse, ülkenizin konsolosluğundan seyahat belgesi almanız gerekebilir.
  4. İtiraz Süreci: Deport kararına itiraz ettiyseniz ve dava devam ediyorsa, ülkeden çıkış yapmanız davanızdan vazgeçtiğiniz anlamına gelebilir. Bu durumda, avukatınıza danışmanız önemlidir.
  5. Yeniden Giriş: Ülkeden çıkış yaptıktan sonra, giriş yasağınız yoksa veya kaldırılmışsa, yasal yollarla Türkiye’ye yeniden giriş yapabilirsiniz.
Deport kararı alındıktan sonra ülkeden çıkış yapmak istiyorsanız, bu kararın tüm sonuçlarını anlamak için bir avukata danışmanız tavsiye edilir.

Deport Kararı Pasaporta İşlenir Mi?

Deport kararının pasaporta işlenmesi konusu şu şekildedir:
  1. Fiziksel İşaretleme: Deport kararı, genellikle pasaportunuza fiziksel bir damga veya işaret olarak eklenmez. Ancak, sınır dışı edildiğinizde, çıkış damgası vurulur.
  2. Elektronik Kayıt: Deport kararı ve giriş yasağı, Türkiye’nin göç veri tabanında elektronik olarak kaydedilir. Bu kayıt, sınır kapılarında ve konsolosluklarda görülebilir.
  3. Schengen Bilgi Sistemi: Türkiye, Schengen Bilgi Sistemi’ne (SIS) tam erişime sahip olmasa da, bazı bilgiler Avrupa ülkeleriyle paylaşılabilir.
  4. Yeni Pasaport Alma: Yeni bir pasaport almanız, Türkiye’deki deport kaydınızı silmez. Kayıtlar, pasaport numarasına değil, kimlik bilgilerinize bağlıdır.
  5. Vize Başvuruları: Deport kaydınız, Türkiye’ye vize başvurularınızı etkileyebilir. Vize başvuru formlarında genellikle daha önce herhangi bir ülkeden sınır dışı edilip edilmediğiniz sorulur.
Deport kaydının etkilerini minimize etmek için, giriş yasağının kaldırılması için başvuruda bulunabilirsiniz.

Başka Bir Ülkeye Seyahat Etmemi Etkiler Mi?

Türkiye’den deport edilmiş olmanız, diğer ülkelere seyahatinizi şu şekillerde etkileyebilir:
  1. Doğrudan Etki: Türkiye’den deport edilmiş olmanız, doğrudan diğer ülkelere girişinizi engellemez. Her ülke, kendi giriş koşullarını belirler.
  2. Vize Başvuruları: Birçok ülkenin vize başvuru formunda, daha önce herhangi bir ülkeden sınır dışı edilip edilmediğiniz sorulur. Dürüst cevap vermeniz önemlidir, çünkü yanlış bilgi vermek vize reddine neden olabilir.
  3. Seyahat Geçmişi: Bazı ülkeler, vize başvurularında seyahat geçmişinizi detaylı olarak inceler. Deport kaydınız, başvurunuzun daha detaylı incelenmesine neden olabilir.
  4. Schengen Ülkeleri: Türkiye’den deport edilmiş olmanız, Schengen vizesi başvurunuzu doğrudan etkilemez, ancak başvurunuz daha detaylı incelenebilir.
  5. Bilgi Paylaşımı: Ülkeler arasında göç ve güvenlik bilgilerinin paylaşımı giderek artmaktadır. Bu nedenle, bir ülkeden deport edilmiş olmanız, diğer ülkelerin bilgisine sunulabilir.
Deport kaydınızın diğer ülkelere seyahatinizi nasıl etkileyebileceği konusunda endişeleriniz varsa, seyahat etmek istediğiniz ülkenin konsolosluğuna danışabilir veya bir göç danışmanından yardım alabilirsiniz.

Deport Kararı Ne Kadar Sürede Sonuçlanır?

Deport kararının sonuçlanma süresi, çeşitli faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir:
  1. İtiraz Edilmemesi Durumunda: İtiraz edilmeyen deport kararları, genellikle tebliğden itibaren 15-30 gün içinde uygulanır. Bu süre, “Türkiye’yi terke davet” süresidir.
  2. İtiraz Edilmesi Durumunda: İtiraz edilmesi halinde, idare mahkemesi 15 gün içinde karar vermek zorundadır. Ancak, mahkemelerin iş yoğunluğu nedeniyle bu süre uzayabilir.
  3. İdari Gözetim Süreci: İdari gözetim altındaysanız, gözetim süresi maksimum 6 ay (uzatma ile 12 ay) olabilir. Bu süre içinde deport işlemleri tamamlanmaya çalışılır.
  4. Menşe Ülke İşlemleri: Pasaportunuz yoksa veya geçersizse, menşe ülkenizden seyahat belgesi alınması gerekebilir. Bu süreç, ülkenizin konsolosluğunun işlem hızına bağlı olarak değişebilir.
  5. Uluslararası Koruma Başvurusu: Uluslararası koruma başvurusu yaptıysanız, bu başvurunun sonuçlanması beklenebilir, bu da süreci uzatabilir.
Her durumda, deport sürecinin ne kadar süreceğini tam olarak öngörmek zordur. Süreç hakkında güncel bilgi almak için avukatınızla düzenli olarak iletişimde olmanız önemlidir.

İdari Gözetim Altındayken Çalışma ve Eğitim Haklarım Var Mı?

İdari gözetim altındayken çalışma ve eğitim haklarınız oldukça sınırlıdır:
  1. Çalışma Hakkı: İdari gözetim altındayken çalışma hakkınız bulunmamaktadır. Geri Gönderme Merkezleri, sınır dışı edilecek yabancıların geçici olarak tutulduğu yerlerdir ve burada çalışma imkanı yoktur.
  2. Eğitim Hakkı – Yetişkinler: Yetişkinler için formal eğitim hakkı bulunmamaktadır. Ancak, bazı Geri Gönderme Merkezlerinde, sivil toplum kuruluşları tarafından düzenlenen dil kursları, meslek edindirme kursları gibi informal eğitim faaliyetleri olabilir.
  3. Eğitim Hakkı – Çocuklar: 18 yaşından küçük çocuklar için, Çocuk Hakları Sözleşmesi gereğince eğitim hakkı tanınmaktadır. İdari gözetim altındaki çocuklar, imkanlar dahilinde eğitim alabilirler.
  4. Kişisel Gelişim: Bazı Geri Gönderme Merkezlerinde, kütüphane, spor alanları gibi kişisel gelişim imkanları sunulabilir.
  5. Psikolojik Destek: Psikolojik destek hizmetlerinden yararlanma hakkınız vardır.
İdari gözetim altındayken haklarınızın ihlal edildiğini düşünüyorsanız, avukatınız aracılığıyla ilgili makamlara başvurabilirsiniz.
Bu sıkça sorulan sorular, deport sürecinde karşılaşabileceğiniz temel konuları kapsamaktadır. Ancak, her vaka kendine özgü olduğundan, spesifik durumunuz için yabancılar hukuku konusunda uzman bir avukattan danışmanlık almanız önemlidir.
Bir sonraki bölümde, deport sürecinde faydalanabileceğiniz kaynakları ve iletişim bilgilerini inceleyeceğiz.

Faydalı Kaynaklar ve İletişim Bilgileri

Deport (sınır dışı edilme) sürecinde veya bu riski taşıyan durumlarda, doğru kaynaklara ve iletişim bilgilerine erişmek büyük önem taşır. Bu bölümde, Türkiye’de yaşayan yabancıların faydalanabileceği resmi kurumları, sivil toplum kuruluşlarını, online kaynakları ve çok dilli destek hatlarını detaylı olarak inceleyeceğiz.

İlgili Kurumların İletişim Bilgileri

T.C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı

Göç İdaresi Başkanlığı, Türkiye’de yabancıların giriş, kalış, çıkış ve sınır dışı edilme işlemlerinden sorumlu ana kurumdur.
  • Web Sitesi: www.goc.gov.tr
  • Telefon: 157 (Yabancılar İletişim Merkezi – YİMER)
  • E-posta: gocidaresi@goc.gov.tr
  • Adres: Çamlıca Mahallesi 122. Sokak No:4 Yenimahalle/Ankara

İl Göç İdaresi Müdürlükleri

Her ilde bulunan İl Göç İdaresi Müdürlükleri, yabancıların ikamet izni, uluslararası koruma ve sınır dışı işlemleriyle ilgilenir.
  • İstanbul İl Göç İdaresi Müdürlüğü:
    • Telefon: (0212) 409 70 00
    • Adres: Hırka-i Şerif Mahallesi, Adnan Menderes Vatan Bulvarı No:64 Fatih/İstanbul
  • Ankara İl Göç İdaresi Müdürlüğü:
    • Telefon: (0312) 303 86 80
    • Adres: Emniyet Mahallesi, Hipodrom Caddesi No:42 Yenimahalle/Ankara
  • İzmir İl Göç İdaresi Müdürlüğü:
    • Telefon: (0232) 412 44 44
    • Adres: Konak Mahallesi, Cumhuriyet Bulvarı No:368 Konak/İzmir
Diğer illerdeki İl Göç İdaresi Müdürlüklerinin iletişim bilgilerine Göç İdaresi Başkanlığı’nın resmi web sitesinden ulaşabilirsiniz.

Büyükelçilikler ve Konsolosluklar

Ülkenizin Türkiye’deki büyükelçiliği veya konsolosluğu, deport sürecinde size destek olabilir.

Online Başvuru Sistemleri

e-İkamet Sistemi

e-İkamet sistemi, ikamet izni başvuru ve yenileme işlemlerinin online olarak yapılabildiği bir platformdur.
  • Web Sitesi: e-ikamet.goc.gov.tr
  • Kullanım Kılavuzu: Sistemin kullanımına ilişkin detaylı bilgilere web sitesinden ulaşabilirsiniz.

e-Devlet Kapısı

e-Devlet üzerinden çeşitli göç işlemlerini takip edebilir ve bazı başvuruları yapabilirsiniz.
  • Web Sitesi: www.turkiye.gov.tr
  • Yabancı Kimlik No ile Giriş: Yabancı kimlik numaranız ve e-Devlet şifrenizle sisteme giriş yapabilirsiniz.

Yabancı Çalışma İzni Otomasyon Sistemi (YÇİOS)

Çalışma izni başvurularının yapıldığı online sistemdir.

Yararlı Web Siteleri ve Uygulamalar

Resmi Kaynaklar

  • Göç İdaresi Başkanlığı Mobil Uygulaması: iOS ve Android cihazlar için indirilebilir.
  • Mevzuat Bilgi Sistemi: www.mevzuat.gov.tr – Türkiye’deki tüm kanun ve yönetmeliklere erişebilirsiniz.
  • Resmi Gazete: www.resmigazete.gov.tr – Yasal değişiklikleri takip edebilirsiniz.

Çok Dilli Destek Hatları

Yabancılar İletişim Merkezi (YİMER)

YİMER, yabancıların Türkiye’deki yasal statüleri, hakları ve yükümlülükleri konusunda bilgi alabileceği çok dilli bir destek hattıdır.
  • Telefon: 157 (Türkiye içinden)
  • Telefon: +90 312 157 11 22 (Türkiye dışından)
  • Dil Seçenekleri: Türkçe, İngilizce, Arapça, Rusça, Farsça, Almanca
  • Çalışma Saatleri: 7/24

Acil Durum Hatları

  • Acil Çağrı Merkezi: 112 (Ambulans, Polis, Jandarma, İtfaiye)
  • Polis: 155
  • Jandarma: 156
  • Sahil Güvenlik: 158

Sonuç

Deport sürecinde veya bu riski taşıyan durumlarda, doğru kaynaklara ve iletişim bilgilerine erişmek, haklarınızı korumak ve doğru adımları atmak açısından büyük önem taşır. Bu bölümde sunulan kaynaklar ve iletişim bilgileri, süreçte size yardımcı olacaktır.
Unutmayın ki, her durumda profesyonel hukuki danışmanlık almak, haklarınızı korumak ve doğru adımları atmak açısından büyük önem taşır. Herhangi bir sorunla karşılaştığınızda, zaman kaybetmeden yabancılar hukuku konusunda uzman bir avukata veya ilgili sivil toplum kuruluşlarına başvurun.
Bir sonraki bölümde, bu kapsamlı rehberin sonuç kısmını sunacağız.

Sonuç

Deport (sınır dışı edilme) süreci, Türkiye’de yaşayan yabancılar için karmaşık ve zorlu bir deneyim olabilir. Bu kapsamlı rehberde, deport kavramından başlayarak, kimlerin deport edilebileceği, deport sürecinin nasıl işlediği, itiraz yolları ve korunma yöntemlerine kadar pek çok konuyu detaylı olarak ele aldık.

Özet ve Temel Tavsiyeler

Rehberimizin ana hatlarını özetleyecek olursak:

Deport Kavramı ve Kapsamı

Deport, bir yabancının Türkiye’den zorla çıkarılması ve belirli bir süre ülkeye girişinin yasaklanması anlamına gelir. Bu karar, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu kapsamında valilikler tarafından alınır ve çeşitli gerekçelere dayanabilir.

Deport Edilebilecek ve Edilemeyecek Kişiler

Vize ihlalleri, çalışma izni olmadan çalışma, sahte belge kullanımı, kamu düzenini tehdit etme gibi nedenlerle yabancılar deport edilebilir. Ancak, gönderileceği ülkede işkence veya ölüm riski bulunanlar, ciddi sağlık sorunları olanlar, insan ticareti mağdurları gibi gruplar, belirli koşullar altında deport edilemezler.

Deport Süreci

Deport süreci, kararın alınması, tebliği, itiraz süreci, idari gözetim ve sınır dışı etme işleminin gerçekleştirilmesi aşamalarından oluşur. Bu süreçte, yabancıların belirli hakları vardır ve bu hakları kullanmaları önemlidir.

İtiraz ve Kaldırma Süreci

Deport kararına karşı, kararın tebliğinden itibaren 7 gün içinde idare mahkemesine başvurulabilir. Mahkeme, 15 gün içinde karar vermek zorundadır ve verdiği karar kesindir. İtiraz sürecinde profesyonel hukuki destek almak büyük önem taşır.

Korunma Yolları

Deport riskini minimize etmek için, yasal statünüzü korumak, gerekli belgeleri düzenli kontrol etmek, yasal çalışma izni almak ve potansiyel sorunları önceden tespit etmek gibi önleyici tedbirler alabilirsiniz.

Deport Sürecinde Dikkat Edilmesi Gereken En Önemli Noktalar

Deport sürecinde veya bu riski taşıyan durumlarda dikkat etmeniz gereken en önemli noktalar şunlardır:
  1. Yasal Statünüzü Koruyun: Vize, ikamet izni veya çalışma izni gibi yasal statünüzün geçerlilik süresini takip edin ve süre dolmadan yenileme başvurusu yapın.
  2. Belgeleri Düzenli Kontrol Edin: Pasaport, ikamet izni, çalışma izni gibi belgelerin geçerlilik sürelerini düzenli olarak kontrol edin.
  3. İtiraz Sürelerini Kaçırmayın: Deport kararına karşı itiraz süresi genellikle 7 gündür. Bu süreyi kaçırmamak için hemen harekete geçin.
  4. Profesyonel Hukuki Destek Alın: Deport sürecinde, yabancılar hukuku konusunda uzman bir avukattan destek almak büyük önem taşır.
  5. Adres Bildirimini Yapın: Türkiye’deki adresinizi ve adres değişikliklerini zamanında bildirin.
  6. Çalışma İzni Olmadan Çalışmayın: Çalışma izni olmadan çalışmak, en yaygın deport nedenlerinden biridir. Mutlaka yasal çalışma izni alın.
  7. Belgeleri Yanınızda Taşıyın: Pasaport, ikamet izni veya kimlik belgenizi her zaman yanınızda bulundurun.
  8. Dil Bariyerini Aşın: Türkçe öğrenmek veya güvenilir bir tercüman desteği almak, haklarınızı kullanmanızı kolaylaştırır.

Yasal Haklarınızı Bilmenin Önemi

Türkiye’de yaşayan bir yabancı olarak, yasal haklarınızı bilmek ve bu hakları etkili bir şekilde kullanmak büyük önem taşır. Haklarınızı bilmek:
  1. Kendinizi Korur: Haksız uygulamalara karşı kendinizi koruyabilirsiniz.
  2. Doğru Kararlar Almanızı Sağlar: Yasal statünüzü etkileyen konularda bilinçli kararlar alabilirsiniz.
  3. Stres ve Endişeyi Azaltır: Ne yapmanız gerektiğini bilmek, belirsizlikten kaynaklanan stres ve endişeyi azaltır.
  4. Zamanında Harekete Geçmenizi Sağlar: Özellikle itiraz süreleri gibi kritik zaman sınırlamalarında, zamanında harekete geçebilirsiniz.
  5. Etkili Savunma Yapmanızı Sağlar: Haklarınızı bilmek, kendinizi daha etkili savunmanıza yardımcı olur.

Profesyonel Destek Almanın Faydaları

Deport sürecinde profesyonel destek almanın faydaları şunlardır:
  1. Hukuki Uzmanlık: Yabancılar hukuku karmaşık bir alandır ve sürekli değişiklik gösterir. Bir uzman, güncel mevzuata ve içtihatlara hakimdir.
  2. Stratejik Yaklaşım: Bir avukat, durumunuza özel stratejiler geliştirebilir ve başarı şansınızı artırabilir.
  3. Dil ve İletişim Desteği: Avukatınız, resmi kurumlarla iletişimde size yardımcı olabilir.
  4. Zaman ve Enerji Tasarrufu: Profesyonel destek, zaman ve enerji tasarrufu sağlar.
  5. Psikolojik Destek: Profesyonel desteğin varlığı, süreçte psikolojik olarak da rahatlamanızı sağlar.
Deport süreci, zorlu ve stresli bir deneyim olabilir, ancak doğru bilgi, uygun hazırlık ve profesyonel destek ile bu süreci en az hasarla atlatabilirsiniz. Bu rehberin, Türkiye’de yaşayan yabancılara yol göstermesi ve deport sürecini daha anlaşılır kılması amaçlanmıştır.
Unutmayın ki, her vaka kendine özgüdür ve farklı yasal düzenlemelere tabi olabilir. Bu nedenle, spesifik durumunuz için yabancılar hukuku konusunda uzman bir avukattan danışmanlık almanız, haklarınızı korumanız açısından kritik öneme sahiptir.
Türkiye’de güvenli ve yasal bir şekilde yaşamanız dileğiyle.

Referanslar ve Yasal Kaynaklar

Bu kapsamlı rehberin hazırlanmasında, çeşitli resmi kaynaklar, yasal metinler, akademik çalışmalar ve kurumsal web siteleri referans olarak kullanılmıştır. Aşağıda, bu kaynakların detaylı bir listesini bulabilirsiniz.

6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu

Bu kanun, Türkiye’de yabancıların giriş, kalış ve çıkışları ile Türkiye’den koruma talep eden yabancılara sağlanacak korumanın kapsam ve uygulamasına ilişkin usul ve esasları düzenler. Deport (sınır dışı etme) konusu, bu kanunun 52-60. maddeleri arasında detaylı olarak ele alınmıştır.

İlgili Yönetmelikler ve Tebliğler

Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik

Geçici Koruma Yönetmeliği

Kurumsal Web Siteleri

T.C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı

T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı

denizkurumsal

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Call Now Button