Yabancı Çalışma İzni: 2025 Güncel Rehber ve Danışmanlık Hizmetleri
Türkiye’nin ekonomik gelişimi ve uluslararası iş dünyasındaki artan önemi, her geçen yıl daha fazla yabancının ülkemizde çalışma talebinde bulunmasına yol açmaktadır. Ancak Türkiye’de yasal olarak çalışabilmek için yabancıların çalışma izni alması zorunludur. Bu süreç, karmaşık yasal prosedürler, çeşitli belgeler ve titizlikle takip edilmesi gereken adımlar içermektedir.
Bu kapsamlı rehberde, yabancı çalışma izni başvurusu, gereklilikleri, değerlendirme kriterleri ve süreç yönetimi hakkında 2025 yılı için güncel ve detaylı bilgileri bulacaksınız. Deniz Kurumsal olarak, yıllardır edindiğimiz deneyim ve uzmanlığımızla, yabancı çalışma izni süreçlerini sorunsuz ve hızlı bir şekilde tamamlamanız için yanınızdayız.
1. Yasal Çerçeve ve Mevzuat
6735 Sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu
Türkiye’de yabancıların çalışma izinleri, 13 Ağustos 2016 tarihinde yürürlüğe giren 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu ile düzenlenmektedir. Bu kanun, daha önce yürürlükte olan 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun’un yerini almıştır. 6735 sayılı kanun, uluslararası işgücüne ilişkin politikaların belirlenmesi, uygulanması ve izlenmesine dair esasları düzenlemektedir.
Kanunun temel amacı, yabancı işgücünün Türkiye’ye girişini düzenlemek, nitelikli yabancı işgücünü teşvik etmek ve kayıt dışı istihdamla mücadele etmektir. Ayrıca, uluslararası işgücü politikasının belirlenmesi, uygulanması ve izlenmesi de kanunun amaçları arasındadır.
Temel Yasal Düzenlemeler
Yabancıların Türkiye’de çalışmasına ilişkin temel yasal düzenlemeler şunlardır:
- 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu: Yabancıların çalışma izinlerine ilişkin temel düzenlemeleri içerir.
- Uluslararası İşgücü Kanunu Uygulama Yönetmeliği: Kanunun uygulanmasına ilişkin detayları belirler.
- 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu: Yabancıların Türkiye’ye girişi, Türkiye’de kalışı ve Türkiye’den çıkışı ile Türkiye’den koruma talep eden yabancılara sağlanacak korumanın kapsamına ve uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenler.
- Geçici Koruma Sağlanan Yabancıların Çalışma İzinlerine Dair Yönetmelik: Geçici koruma sağlanan yabancıların çalışma izinlerine ilişkin düzenlemeleri içerir.
2025 Yılında Yapılan Güncel Değişiklikler
2025 yılında yabancıların çalışma izinlerine ilişkin bazı önemli değişiklikler yapılmıştır:
- İstihdam Kriteri Güncellemesi: Son yıl net satış tutarı en az 50.000.000 Türk Lirası olan işyerinde istihdam edilecek beş yabancıya kadar istihdam kriteri aranmamaktadır.
- Sermaye Şartı Değişikliği: Yabancı ortakların çalışma izni alabilmesi için bilanço esasına tabi işyerlerinde işletmeye koyması gereken sermaye miktarı en az 500.000 TL olarak güncellenmiştir.
- Başvuru Süreçlerinin Dijitalleşmesi: E-Devlet üzerinden yapılan başvuru süreçleri tamamen dijitalleştirilmiş, fiziki belge sunma zorunluluğu kaldırılmıştır.
- Ücret Kriteri Güncellemesi: Yabancı çalışanlara ödenecek ücretin asgari ücretin belirli bir katı olması şartı sektörlere göre yeniden düzenlenmiştir.
Çalışma İzni ve İkamet İzni İlişkisi
Yabancı çalışma izni, aynı zamanda ikamet izni yerine de geçmektedir. 6735 sayılı Kanun’un 27. maddesi uyarınca, çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti bulunan yabancılar, ayrıca ikamet izni almak zorunda değildir. Çalışma izni, yabancıya Türkiye’de çalışma ve ikamet etme hakkı sağlar.
Ancak, çalışma izninin sona ermesi durumunda, yabancının Türkiye’de kalmaya devam etmek istemesi halinde, çalışma izninin sona erdiği tarihten itibaren en geç on gün içinde ikamet izni başvurusunda bulunması gerekmektedir. Aksi takdirde, ikamet izni ihlali söz konusu olabilir ve bu durum sınır dışı edilme riskini doğurabilir.
2. Çalışma İzni Türleri
Türkiye’de yabancılar için dört temel çalışma izni türü bulunmaktadır: Süreli Çalışma İzni, Süresiz Çalışma İzni, Bağımsız Çalışma İzni ve Çalışma İzni Muafiyeti. Her bir izin türü, farklı koşullar altında ve farklı amaçlarla verilmektedir.
Süreli Çalışma İzni
Süreli çalışma izni, belirli bir işveren yanında ve belirli bir işte çalışmak üzere verilen çalışma iznidir. Bu izin türü, ilk başvuruda en fazla bir yıl süreyle verilir.
Özellikleri:
- İlk başvuruda en fazla bir yıl süreyle verilir
- Belirli bir işyerinde veya aynı işkolundaki işyerlerinde belirli bir işte çalışma koşuluyla verilir
- İş veya hizmet sözleşmesinin süresini aşamaz
Uzatma Koşulları:
- Aynı işveren yanında çalışmaya devam edilmesi durumunda, ilk uzatma başvurusunda en fazla iki yıl süreyle uzatılabilir
- Sonraki uzatma başvurularında ise en fazla üç yıl süreyle uzatılabilir
- Farklı bir işveren yanında çalışmak için yapılan başvurular, uzatma değil yeni başvuru olarak değerlendirilir
Süreli çalışma izni, Türkiye’de en yaygın kullanılan çalışma izni türüdür ve çoğu yabancı çalışan bu izin türü ile istihdam edilmektedir.
Süresiz Çalışma İzni
Süresiz çalışma izni, belirli koşulları sağlayan yabancılara süre sınırlaması olmaksızın verilen çalışma iznidir. Bu izin, yabancıya Türkiye’de süresiz çalışma hakkı tanır.
Kimler Başvurabilir:
- Uzun dönem ikamet iznine sahip olanlar
- Türkiye’de en az sekiz yıl kanuni çalışma izni bulunan yabancılar
Sağladığı Haklar:
- Süre sınırlaması olmaksızın çalışma hakkı
- Bağımsız veya bir ya da birden fazla işverene bağlı olarak çalışabilme
- Uzun dönem ikamet izninin sağladığı haklardan yararlanma
Kısıtlamalar:
- Seçme, seçilme ve kamu görevlerine girme hakkı yoktur
- Askerlik hizmeti yapma yükümlülüğü yoktur
- Türkiye’de yabancılara yasaklanmış olan mesleklerde çalışamazlar
Süresiz çalışma izni, her beş yılda bir güncellenmesi gereken belgeler içerir ve güncelleme işlemleri, izin tarihinden itibaren beş yıl dolmadan önceki altı ay içinde yapılmalıdır.
Bağımsız Çalışma İzni
Bağımsız çalışma izni, yabancıya Türkiye’de kendi ad ve hesabına çalışma hakkı veren izin türüdür. Bu izin, özellikle profesyonel meslek mensupları ve yatırımcılar için önemlidir.
Kimler Başvurabilir:
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından belirlenen profesyonel meslek mensupları
- Türkiye’de gerçekleştireceği faaliyetleri belirli süreleri aşacak şekilde hizmet sunumunda bulunacak bağımsız veya yurt dışında kurulu bir işverene bağlı çalışan sınır ötesi hizmet sunucuları
- Limited şirketlerin şirket ortağı olan müdürleri
- Anonim şirketlerin şirket ortağı olan yönetim kurulu üyeleri
- Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin yönetici olan komandite ortakları
Değerlendirme Kriterleri:
- Yabancının eğitim durumu
- Mesleki deneyimi
- Türkiye’deki faaliyetlerinin ekonomiye katkısı
- Yabancının talep ettiği faaliyet için yeterli sermayeye sahip olması
Bağımsız çalışma izni, yabancıya kendi işini kurma ve Türkiye’de bağımsız olarak faaliyet gösterme imkanı tanır. Bu izin türü, özellikle yatırımcılar ve girişimciler için önemli bir fırsattır.
Çalışma İzni Muafiyeti
Çalışma izni muafiyeti, belirli yabancı gruplarının Türkiye’de çalışma izni almaksızın çalışabilmelerine olanak tanıyan bir düzenlemedir. Bu muafiyet, genellikle kısa süreli veya belirli nitelikteki işler için verilir.
Muafiyet Kapsamındaki Yabancılar:
- Türkiye’de bir yükseköğretim kurumunda öğrenim gören yabancı öğrenciler (belirli sınırlamalarla)
- Türkiye’de geçici nitelikte hizmet sunacak yabancı sanatçılar
- Türkiye’de fuar ve sirklerde gösteriler yapacak yabancılar
- Türkiye’de sportif faaliyetlerde bulunacak yabancı sporcu ve antrenörler
- Türkiye’de montaj, bakım-onarım gibi işlerde çalışacak yabancılar (en fazla üç ay süreyle)
- Türkiye’de eğitim amaçlı staj yapacak yabancılar
Muafiyet Başvuru Süreci:
- Çalışma izni muafiyeti başvuruları, yurt dışından Türkiye’nin dış temsilciliklerine, yurt içinden ise doğrudan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na yapılır
- Başvurular elektronik ortamda yapılır ve gerekli belgeler sisteme yüklenir
- Değerlendirme sonucunda uygun görülen başvurular için çalışma izni muafiyet belgesi düzenlenir
Çalışma izni muafiyeti, yabancının pasaport veya pasaport yerine geçen belgelerinin geçerlilik süresinden 60 gün daha kısa süreli ve her yabancı için ayrı düzenlenir. Muafiyet belgesi, yabancıya Türkiye’de belirli bir süre çalışma ve ikamet etme hakkı sağlar.
3. Çalışma İzni Başvuru Süreci
Türkiye’de çalışma izni başvuruları, yabancının bulunduğu yere göre iki farklı şekilde yapılabilir: Yurt dışından başvuru ve yurt içinden başvuru. Her iki başvuru türü de kendine özgü süreçler ve gereklilikler içermektedir.
Yurt Dışından Başvuru
Yurt dışından yapılacak çalışma izni başvuruları, yabancının vatandaşı olduğu veya yasal olarak bulunduğu ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilikleri veya başkonsoloslukları aracılığıyla yapılır.
Başvuru Öncesi Hazırlıklar:
- İşveren ile iş sözleşmesi yapılması
- Gerekli belgelerin hazırlanması ve tercüme ettirilmesi
- Başvuru için randevu alınması
Başvuru Adımları:
- Yabancı, bulunduğu ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti büyükelçiliği veya başkonsolosluğuna çalışma izni vizesi başvurusunda bulunur
- Başvuru sırasında yabancıya bir referans numarası verilir
- Yabancının temsilciliğe başvuru tarihini takip eden 15 iş günü içinde, işveren e-Devlet portalı üzerinden elektronik başvuruda bulunur
- İşveren, e-Devlet üzerinden gerekli belgeleri sisteme yükler ve başvuruyu tamamlar
- Başvuru, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından değerlendirilir
- Değerlendirme sonucu olumlu ise, yabancıya çalışma izni vizesi verilir
- Yabancı, bu vize ile Türkiye’ye giriş yapar ve çalışma iznini teslim alır
Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar:
- Yurt dışından yapılan başvurularda, yabancının çalışma izninin geçerlilik tarihinden itibaren en geç 6 ay içinde Türkiye’ye giriş yapması gerekmektedir
- Türkiye’ye giriş yapıldıktan sonra, en geç 30 gün içinde işe başlanmalıdır
- Çalışma izni vizesi alındıktan sonra, Türkiye’ye giriş tarihinden itibaren en geç 20 iş günü içinde adres kayıt sistemine kayıt yaptırılmalıdır
Yurt İçinden Başvuru
Türkiye’de bulunan ve en az 6 ay süreli geçerli ikamet izni olan yabancılar, yurt içinden çalışma izni başvurusunda bulunabilirler. Bu başvurular doğrudan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na yapılır.
Başvuru Koşulları:
- Yabancının en az 6 ay süreli geçerli ikamet iznine sahip olması
- Yabancının yabancı kimlik numarasına sahip olması
- İşverenin KEP (Kayıtlı Elektronik Posta) hesabının olması
Başvuru Adımları:
- İşveren, e-Devlet portalı üzerinden “Yabancıların Çalışma İzinleri” uygulamasına giriş yapar
- Yabancının bilgileri ve çalışacağı pozisyon ile ilgili detaylar sisteme girilir
- Gerekli belgeler elektronik ortamda sisteme yüklenir
- Başvuru tamamlanır ve sistem tarafından bir başvuru numarası verilir
- Başvuru, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından değerlendirilir
- Değerlendirme sonucu olumlu ise, çalışma izni kartı düzenlenir ve belirtilen adrese gönderilir
Başvuru Takibi:
- Başvurunun durumu, e-Devlet portalı üzerinden “Yabancıların Çalışma İzinleri” uygulaması aracılığıyla takip edilebilir
- Ayrıca, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın resmi web sitesinde bulunan “Çalışma İzni Sorgulama” sayfasından da başvuru durumu kontrol edilebilir
- Başvuru sonuçlandığında, işverene e-posta veya SMS yoluyla bilgilendirme yapılır
Yurt içinden yapılan başvurularda, çalışma izni onay tarihinden itibaren 30 gün içinde sigortalı işe giriş bildirgesi verilmesi gerekmektedir. Bu süre içinde işe başlanmaması durumunda, çalışma izni iptal edilebilir.
Profesyonel Yabancı Çalışma İzni Danışmanlığı
Çalışma izni sürecinizi hızlandırmak ve sorunsuz bir şekilde tamamlamak için uzman ekibimizle hemen iletişime geçin.
4. Çalışma İzni İçin Gerekli Belgeler
Çalışma izni başvurusunda, hem işveren hem de yabancı çalışan tarafından çeşitli belgeler sunulması gerekmektedir. Bu belgelerin eksiksiz ve doğru bir şekilde hazırlanması, başvurunun olumlu sonuçlanması için kritik öneme sahiptir.
İşveren Tarafından Sunulması Gereken Belgeler
İşveren, çalışma izni başvurusunda aşağıdaki belgeleri sunmak zorundadır:
Şirket Belgeleri:
- Ticaret sicil gazetesi örneği
- Vergi levhası
- İmza sirküleri
- Faaliyet belgesi
- Yetki belgesi (başvuruyu yapan kişinin şirketi temsile yetkili olduğunu gösteren belge)
Mali Belgeler:
- Son yıla ait bilanço ve gelir tablosu
- Son aya ait SGK sigortalı hizmet listesi
- Son aya ait SGK tahakkuk fişleri
- Yabancı çalışana ödenecek ücretin belirtildiği iş sözleşmesi
İstihdam Kriterleri ile İlgili Belgeler:
- İşyerinde çalışan Türk vatandaşı sayısını gösteren belgeler
- İşyerinin ödenmiş sermayesini gösteren belgeler
- İşyerinin ciro bilgilerini gösteren belgeler
Diğer Belgeler:
- Yabancının çalıştırılacağı işe ilişkin gerekçe raporu
- Yabancının pozisyonu ve görev tanımını içeren belge
- Yabancının işyerindeki pozisyonunun organizasyon şemasındaki yerini gösteren belge
Yabancı Çalışan Tarafından Sunulması Gereken Belgeler
Yabancı çalışan, çalışma izni başvurusunda aşağıdaki belgeleri sunmak zorundadır:
Kimlik ve Pasaport Bilgileri:
- Pasaport veya pasaport yerine geçen belgenin fotokopisi
- İkamet izni fotokopisi (yurt içinden yapılan başvurularda)
- Yabancı kimlik numarası (yurt içinden yapılan başvurularda)
- Biyometrik fotoğraf
Eğitim ve Yeterlilik Belgeleri:
- Diploma veya geçici mezuniyet belgesi
- Mesleki yeterlilik belgesi (gerekli durumlarda)
- Denklik belgesi (gerekli durumlarda)
- Yeterlilik belgesi (eğitim kurumlarında görev yapacaklar için)
Sağlık Raporu ve Diğer Belgeler:
- Sağlık raporu
- Adli sicil kaydı (gerekli durumlarda)
- Medeni durumu gösteren belgeler (gerekli durumlarda)
Belgelerin Tercümesi ve Onaylanması
Yabancı dilde düzenlenmiş belgelerin Türkçe tercümelerinin yeminli mütercim veya resmi makamlarca onaylı olması gerekmektedir. Tercüme edilen belgelerin aslı ile birlikte sunulması zorunludur.
Yurt dışından getirilen belgelerin, ilgili ülkenin yetkili makamlarınca ve o ülkedeki Türk dış temsilciliğince veya Lahey Devletler Özel Hukuku Konferansı çerçevesinde hazırlanan Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi hükümlerine göre onaylanmış olması ve noter onaylı Türkçe tercümelerinin bulunması gerekmektedir.
2025 Yılı İçin Güncel Belge Gereklilikleri
2025 yılında, çalışma izni başvurularında bazı belge gerekliliklerinde güncellemeler yapılmıştır:
- Dijital Belge Kabulü: Fiziki belge sunma zorunluluğu kaldırılmış, tüm belgeler elektronik ortamda kabul edilmeye başlanmıştır.
- E-İmzalı Belgeler: İşveren tarafından sunulan belgelerin e-imzalı olması kabul edilmektedir.
- Apostil Onayı: Lahey Sözleşmesi’ne taraf ülkelerden getirilen belgelerde apostil onayı yeterli görülmektedir.
- Sağlık Sigortası: Yabancı çalışanlar için özel sağlık sigortası poliçesi sunulması zorunlu hale getirilmiştir.
- Güncel SGK Belgeleri: Son üç aya ait SGK sigortalı hizmet listesi ve tahakkuk fişleri talep edilmektedir.
Deniz Kurumsal olarak, çalışma izni başvurusu için gerekli tüm belgelerin hazırlanması, tercüme edilmesi ve onaylanması konusunda profesyonel destek sunmaktayız. Uzman ekibimiz, başvurunuzun eksiksiz ve doğru bir şekilde yapılmasını sağlayarak, sürecin hızlı ve sorunsuz ilerlemesine yardımcı olmaktadır.
5. Çalışma İzni Değerlendirme Kriterleri
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, yabancı çalışma izni başvurularını değerlendirirken çeşitli kriterleri göz önünde bulundurmaktadır. Bu kriterler, işyeri ve yabancı çalışan özelinde farklılık gösterebilmektedir. Başvurunun olumlu sonuçlanması için bu kriterlerin karşılanması büyük önem taşımaktadır.
İşyeri Kriterleri
İşyeri kriterleri, çalışma izni başvurusunda bulunan işverenin karşılaması gereken şartları içermektedir:
Minimum Sermaye Şartı:
- Yabancı çalışma izni isteyen işyerinin ödenmiş sermayesinin en az 100.000 TL olması gerekmektedir
- Yabancı ortaklar için bu rakam 2025 yılı itibariyle en az 500.000 TL olarak belirlenmiştir
- Ödenmiş sermaye şartı uymuyor ancak işyeri ihracat yapıyorsa, son yıl ihracat tutarının en az 1.000.000 USD olması durumunda bu şart aranmayabilir
Türk Vatandaşı İstihdam Şartı:
- İşyerinde, çalıştırılmak istenen her bir yabancı için en az 5 Türk vatandaşının istihdam edilmesi gerekmektedir
- Son yıl net satış tutarı en az 50.000.000 TL olan işyerlerinde istihdam edilecek beş yabancıya kadar istihdam kriteri aranmamaktadır
- Yabancı çalışanın şirket ortağı olması durumunda, beş Türk vatandaşı istihdam şartı aranmaz, ancak şirketin ödenmiş sermayesinin en az 500.000 TL olması veya son yıl ihracat tutarının en az 1.000.000 USD olması gerekmektedir
Ciro Gereklilikleri:
- İşyerinin son yıl brüt satışlarının en az 8.000.000 TL olması beklenmektedir
- Yeni kurulan şirketlerde bu şart aranmaz, ancak ödenmiş sermayenin en az 500.000 TL olması gerekmektedir
- Belirli sektörlerde (teknoloji, AR-GE, eğitim, sağlık) ciro gereklilikleri daha düşük olabilmektedir
Yabancı Çalışan Kriterleri
Yabancı çalışan kriterleri, çalışma izni başvurusunda bulunan yabancının karşılaması gereken şartları içermektedir:
Eğitim ve Mesleki Yeterlilik:
- Yabancının yapacağı iş için gerekli eğitim düzeyine sahip olması gerekmektedir
- Mesleki yeterlilik gerektiren işlerde, yabancının ilgili mesleki yeterlilik belgesine sahip olması zorunludur
- Yükseköğretim kurumlarında çalışacak akademik personelin, ilgili alanda doktora derecesine veya doçent/profesör unvanına sahip olması beklenmektedir
- Sağlık sektöründe çalışacak yabancıların, diplomalarının Türkiye’de denkliğinin onaylanmış olması gerekmektedir
Ücret Düzeyi:
- Yabancı çalışana ödenecek ücretin, pozisyonuna ve niteliklerine uygun olması gerekmektedir
- 2025 yılı itibariyle, yabancı çalışana ödenecek ücretin asgari ücretin en az 1,5 katı olması beklenmektedir
- Üst düzey yöneticiler, mühendisler ve uzmanlar için bu oran asgari ücretin en az 3 katı olarak uygulanmaktadır
- Yabancı şirket ortakları için ücret kriteri aranmamaktadır
Pozisyon ve Görev Tanımı:
- Yabancının çalışacağı pozisyonun, Türk vatandaşları tarafından kolaylıkla doldurulamaması gerekmektedir
- Görev tanımının, yabancının eğitim ve deneyimiyle uyumlu olması beklenmektedir
- Yabancının, işyerindeki organizasyon şemasında uygun bir pozisyonda yer alması gerekmektedir
- Türkiye’de yabancılara yasaklanmış mesleklerde çalışma izni verilmemektedir
Sektörel Değerlendirme Kriterleri
Bazı sektörlerde, çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde özel kriterler uygulanmaktadır:
Öncelikli Sektörler:
- Bilişim ve teknoloji sektörü
- AR-GE faaliyetleri
- Eğitim sektörü
- Sağlık sektörü
- İhracata yönelik üretim yapan sektörler
Bu sektörlerde, genel değerlendirme kriterlerinde bazı esneklikler sağlanabilmektedir. Örneğin, Türk vatandaşı istihdam şartı veya sermaye şartı daha düşük tutulabilmektedir.
Kısıtlı Sektörler:
- İnşaat sektörü
- Turizm sektörü (sezonluk işler hariç)
- Perakende sektörü
- Güvenlik hizmetleri
- Kara taşımacılığı
Bu sektörlerde, çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde daha sıkı kriterler uygulanmaktadır. Özellikle Türk vatandaşı istihdam şartı ve sermaye şartı daha yüksek tutulabilmektedir.
Sektöre Özel Şartlar:
- Eğitim sektöründe çalışacak yabancıların, ilgili alanda en az lisans derecesine sahip olması ve pedagojik formasyon belgesinin bulunması gerekmektedir
- Sağlık sektöründe çalışacak yabancıların, Sağlık Bakanlığı’ndan ön izin alması zorunludur
- Turizm sektöründe, sadece belirli pozisyonlar için ve genellikle sezonluk olarak çalışma izni verilmektedir
- Bilişim sektöründe, yabancının en az 3 yıllık mesleki deneyime sahip olması beklenmektedir
Deniz Kurumsal olarak, çalışma izni başvurunuzun değerlendirme kriterlerine uygunluğunu analiz ediyor ve başvurunuzun olumlu sonuçlanma olasılığını artıracak stratejiler geliştiriyoruz. Uzman ekibimiz, sektörünüze ve işyerinizin özelliklerine uygun çözümler sunarak, çalışma izni sürecinizi kolaylaştırmaktadır.
6. Çalışma İzni Başvurusunda Sık Yapılan Hatalar ve Çözümleri
Çalışma izni başvurularında yapılan hatalar, başvurunun reddedilmesine veya sürecin uzamasına neden olabilmektedir. Bu bölümde, en sık yapılan hataları ve bunların çözümlerini ele alacağız.
Belge Eksiklikleri ve Hatalı Belgeler
Sık Yapılan Hatalar:
- Eksik belge sunulması
- Belgelerin geçerlilik sürelerinin dolmuş olması
- Belgelerin yanlış formatta sunulması
- Tercümelerin yeminli tercüman tarafından yapılmaması
- Belgelerin gerekli onaylarının (apostil, konsolosluk onayı) eksik olması
Çözümler:
- Başvuru öncesinde gerekli tüm belgelerin bir kontrol listesi oluşturularak eksiksiz hazırlanması
- Belgelerin geçerlilik sürelerinin kontrol edilmesi
- Belgelerin doğru formatta (PDF, JPEG) ve uygun boyutta olmasının sağlanması
- Tercümelerin yeminli tercüman tarafından yapılması ve onaylatılması
- Yurt dışından getirilen belgelerin gerekli onaylarının (apostil, konsolosluk onayı) alınması
Başvuru Formunda Yapılan Hatalar
Sık Yapılan Hatalar:
- Yanlış veya eksik bilgi girilmesi
- Yabancının kimlik bilgilerinin pasaportuyla uyuşmaması
- İş tanımının ve pozisyonun net olarak belirtilmemesi
- Ücret bilgisinin asgari gereklilikleri karşılamaması
- İşyeri bilgilerinin güncel olmaması
Çözümler:
- Başvuru formunun dikkatle doldurulması ve bilgilerin doğruluğunun kontrol edilmesi
- Yabancının kimlik bilgilerinin pasaportuyla karşılaştırılarak doğrulanması
- İş tanımının ve pozisyonun detaylı ve net bir şekilde belirtilmesi
- Ücret bilgisinin asgari gereklilikleri karşıladığından emin olunması
- İşyeri bilgilerinin güncel olduğundan emin olunması
Süreç Yönetiminde Yapılan Hatalar
Sık Yapılan Hatalar:
- Başvurunun son ana bırakılması
- Başvuru sonrası sürecin takip edilmemesi
- Bakanlık tarafından istenen ek belgelerin zamanında sunulmaması
- Çalışma izni onaylandıktan sonra gerekli işlemlerin (SGK girişi, adres kaydı) yapılmaması
- Çalışma izni süresinin takip edilmemesi ve uzatma başvurusunun geç yapılması
Çözümler:
- Başvurunun, yeterli hazırlık süresi bırakılarak planlanması
- Başvuru durumunun düzenli olarak e-Devlet üzerinden kontrol edilmesi
- Bakanlık tarafından istenen ek belgelerin hızlı ve eksiksiz bir şekilde sunulması
- Çalışma izni onaylandıktan sonra gerekli işlemlerin (SGK girişi, adres kaydı) zamanında yapılması
- Çalışma izni süresinin takip edilmesi ve uzatma başvurusunun süre dolmadan en az 60 gün önce yapılması
Başvuru sürecinde sık yapılan hatalar ve çözümleri için Çalışma İzni Başvurusunda Sık Yapılan Hatalar bölümüne göz atabilirsiniz.
Deniz Kurumsal’ın Hatasız Başvuru İçin Önerileri
Deniz Kurumsal olarak, çalışma izni başvurularında sık yapılan hataları önlemek için aşağıdaki önerileri sunuyoruz:
- Ön Değerlendirme: Başvuru öncesinde, işyerinizin ve yabancı çalışanın kriterlere uygunluğunu değerlendiriyoruz.
- Belge Hazırlığı: Gerekli tüm belgelerin eksiksiz ve doğru bir şekilde hazırlanmasını sağlıyoruz.
- Başvuru Takibi: Başvuru sürecini aktif olarak takip ediyor ve gerektiğinde hızlı müdahalelerle süreci yönetiyoruz.
- Süreç Danışmanlığı: Çalışma izni onaylandıktan sonra yapılması gereken işlemler konusunda rehberlik sunuyoruz.
- Uzatma Planlaması: Çalışma izni süresini takip ediyor ve uzatma başvurusunun zamanında yapılmasını sağlıyoruz.
Profesyonel danışmanlık hizmetimizle, çalışma izni başvurunuzun hatasız ve sorunsuz bir şekilde tamamlanmasını sağlıyoruz.
7. Çalışma İzni Başvurusu Sonrası Süreç
Çalışma izni başvurusunun yapılmasının ardından, başvurunun değerlendirilmesi ve sonuçlandırılması süreci başlar. Bu süreçte yapılması gerekenler ve dikkat edilmesi gereken hususlar aşağıda detaylandırılmıştır.
Başvuru Değerlendirme Süresi
Çalışma izni başvurularının değerlendirilme süresi, başvurunun türüne ve yoğunluğa bağlı olarak değişebilmektedir:
- Yurt İçinden Yapılan Başvurular: Ortalama 30 gün içinde sonuçlandırılmaktadır.
- Yurt Dışından Yapılan Başvurular: Ortalama 30-45 gün içinde sonuçlandırılmaktadır.
- Özel Nitelikli Başvurular (Turkuaz Kart, Proje Bazlı Çalışma İzni): Ortalama 15 gün içinde sonuçlandırılmaktadır.
Ancak, başvuru yoğunluğu, belgelerin eksiksiz olup olmaması ve ek belge talep edilip edilmemesi gibi faktörler, değerlendirme süresini etkileyebilmektedir. Deniz Kurumsal olarak, başvurunuzun durumunu düzenli olarak takip ediyor ve sürecin hızlandırılması için gerekli girişimlerde bulunuyoruz.
Olumlu Sonuç Durumunda Yapılması Gerekenler
Çalışma izni başvurunuzun olumlu sonuçlanması durumunda, aşağıdaki adımları izlemeniz gerekmektedir:
Çalışma Kartının Teslim Alınması:
- Çalışma izni kartı, başvuru sırasında belirtilen adrese posta yoluyla gönderilmektedir.
- Kartın teslim alınması için, yabancının kimlik belgesi veya pasaportu ile birlikte imza atması gerekmektedir.
- Kart teslim alındıktan sonra, üzerindeki bilgilerin doğruluğu kontrol edilmelidir.
SGK İşlemleri:
- Çalışma izni onay tarihinden itibaren 30 gün içinde, işveren tarafından SGK işe giriş bildirgesi verilmelidir.
- SGK işe giriş bildirgesinde, yabancının çalışma izni numarası ve süresi doğru bir şekilde belirtilmelidir.
- SGK işlemleri tamamlandıktan sonra, yabancı çalışan için sağlık sigortası aktivasyonu yapılmalıdır.
İkamet İzni ile İlgili Bilgiler:
- Çalışma izni, aynı zamanda ikamet izni yerine geçmektedir. Bu nedenle, ayrıca ikamet izni başvurusu yapılmasına gerek yoktur.
- Yabancının, Türkiye’ye giriş tarihinden itibaren en geç 20 iş günü içinde adres kayıt sistemine kayıt yaptırması gerekmektedir.
- Adres değişikliği durumunda, 20 iş günü içinde yeni adresin bildirilmesi zorunludur.
Olumsuz Sonuç Durumunda Yapılması Gerekenler
Çalışma izni başvurunuzun reddedilmesi durumunda, aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
İtiraz Süreci:
- Ret kararına karşı, kararın tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde idari itiraz yapılabilir.
- İtiraz dilekçesi, ret gerekçelerine karşı savunmaları ve destekleyici belgeleri içermelidir.
- İtiraz dilekçesi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na sunulmalıdır.
- İtirazın değerlendirilmesi ortalama 30 gün sürmektedir.
Yeniden Başvuru Koşulları:
- İtirazın reddedilmesi durumunda, ret gerekçelerini gidererek yeniden başvuru yapılabilir.
- Yeniden başvuru için, ret gerekçelerinin detaylı bir şekilde analiz edilmesi ve gerekli düzeltmelerin yapılması önemlidir.
- Yeniden başvuru, ilk başvurudan en az 6 ay sonra yapılabilir (özel durumlar hariç).
Alternatif Çözümler:
- Farklı bir pozisyon veya iş tanımı ile başvuru yapılabilir.
- Farklı bir çalışma izni türü (örneğin, bağımsız çalışma izni) için başvuru yapılabilir.
- Yabancının niteliklerine uygun başka bir işyerinde çalışma izni başvurusu yapılabilir.
- Çalışma izni muafiyeti kapsamında değerlendirilebilecek alternatif çözümler araştırılabilir.
Deniz Kurumsal olarak, çalışma izni başvurunuzun reddedilmesi durumunda, ret gerekçelerini analiz ediyor ve en uygun çözüm yolunu belirliyoruz. İtiraz süreci veya yeniden başvuru konusunda profesyonel destek sunarak, çalışma izni almanız için tüm imkanları değerlendiriyoruz.
Çalışma izni türleri hakkında daha detaylı bilgi için Çalışma İzni Türleri bölümünü inceleyebilirsiniz.
8. Farklı Ülke Vatandaşları İçin Özel Durumlar
Türkiye’de çalışma izni başvuru süreçleri ve değerlendirme kriterleri, yabancının vatandaşı olduğu ülkeye göre bazı farklılıklar gösterebilmektedir. Bu bölümde, farklı ülke vatandaşları için özel durumları ele alacağız.
AB Vatandaşları İçin Çalışma İzni Süreci
Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerin vatandaşları, Türkiye’de çalışma izni başvurusunda bazı avantajlara sahip olabilmektedir:
Değerlendirme Kriterleri:
- AB vatandaşları için istihdam kriteri (5 Türk vatandaşı çalıştırma şartı) daha esnek uygulanabilmektedir.
- Belirli sektörlerde (eğitim, turizm, hizmet sektörü) AB vatandaşlarına öncelik tanınabilmektedir.
- AB vatandaşlarının başvurularında, mesleki yeterlilik ve eğitim belgelerinin denkliği konusunda kolaylıklar sağlanabilmektedir.
Başvuru Süreci:
- AB vatandaşları, Türkiye’ye vizesiz giriş yapabilmekte ve 90 güne kadar kalabilmektedir.
- Bu süre içinde, ikamet izni alarak yurt içinden çalışma izni başvurusu yapabilmektedirler.
- Başvuru değerlendirme süreci, genellikle daha hızlı sonuçlanabilmektedir.
Özel Anlaşmalar:
- Türkiye ile bazı AB ülkeleri arasında ikili anlaşmalar bulunmaktadır ve bu anlaşmalar çerçevesinde özel düzenlemeler uygulanabilmektedir.
- Örneğin, Almanya vatandaşları için belirli mesleklerde mesleki yeterlilik belgelerinin karşılıklı tanınması söz konusudur.
Türk Soylu Yabancılar İçin Özel Düzenlemeler
Türk soylu yabancılar için çalışma izni sürecinde bazı özel düzenlemeler bulunmaktadır:
Kimler Türk Soylu Sayılır:
- Balkan ülkelerinden (Bulgaristan, Yunanistan, Kuzey Makedonya, Kosova, Romanya) gelen Türk kökenli yabancılar
- Orta Asya Türk Cumhuriyetleri (Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan) vatandaşları
- Diğer ülkelerde yaşayan ve Türk soylu olduğunu belgeleyen yabancılar
Avantajlar:
- Türk soylu yabancılar, 2527 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilmekte ve çalışma izni başvurularında öncelik tanınmaktadır.
- İstihdam kriteri (5 Türk vatandaşı çalıştırma şartı) aranmayabilmektedir.
- Türkiye’de yabancılara yasaklanmış bazı mesleklerde çalışabilmektedirler.
- Çalışma izni başvuru değerlendirme süreci daha hızlı olabilmektedir.
Başvuru Süreci:
- Türk soylu olduğunu belgeleyen resmi evrakların sunulması gerekmektedir.
- Başvuru, standart çalışma izni başvuru süreciyle aynıdır, ancak değerlendirmede öncelik tanınmaktadır.
Uluslararası Koruma/Geçici Koruma Statüsündeki Yabancılar İçin Çalışma İzni
Türkiye’de uluslararası koruma veya geçici koruma statüsünde bulunan yabancılar için özel çalışma izni düzenlemeleri bulunmaktadır:
Geçici Koruma Statüsündeki Suriyeliler:
- Geçici koruma kimlik belgesi sahibi Suriyeliler, Türkiye’ye giriş tarihinden 6 ay sonra çalışma izni başvurusunda bulunabilmektedir.
- Başvuru, işveren tarafından e-Devlet üzerinden yapılmaktadır.
- İstihdam kriteri olarak, işyerindeki toplam çalışan sayısının en fazla %10’u kadar Suriyeli çalıştırılabilmektedir.
- Asgari ücretin altında ücret ödenemez.
Uluslararası Koruma Başvuru Sahibi veya Statü Sahibi Yabancılar:
- Uluslararası koruma başvuru sahibi yabancılar, başvuru tarihinden 6 ay sonra çalışma izni başvurusunda bulunabilmektedir.
- Mülteci veya ikincil koruma statüsü sahibi yabancılar, statü aldıktan sonra çalışma izni almaksızın çalışabilmektedir.
- Şartlı mülteci veya insani ikamet izni sahibi yabancılar, çalışma izni almak zorundadır.
Başvuru Süreci:
- Başvuru, işveren tarafından e-Devlet üzerinden yapılmaktadır.
- Değerlendirmede, yabancının ikamet ettiği il ve çalışacağı sektör dikkate alınmaktadır.
- Belirli illerde ve sektörlerde kota uygulaması bulunabilmektedir.
Serbest Bölgelerde Çalışacak Yabancılar İçin Özel Düzenlemeler
Türkiye’deki serbest bölgelerde çalışacak yabancılar için özel düzenlemeler bulunmaktadır:
Avantajlar:
- Serbest bölgelerde çalışacak yabancılar için istihdam kriteri (5 Türk vatandaşı çalıştırma şartı) daha esnek uygulanabilmektedir.
- Başvuru değerlendirme süreci genellikle daha hızlıdır.
- Belirli pozisyonlar için (üst düzey yönetici, uzman, teknik personel) öncelik tanınmaktadır.
Başvuru Süreci:
- Başvuru, standart çalışma izni başvuru süreciyle aynıdır.
- Serbest Bölgeler Genel Müdürlüğü’nün görüşü alınmaktadır.
- Serbest bölgede faaliyet gösteren şirketin kuruluş ve faaliyet belgelerinin sunulması gerekmektedir.
Deniz Kurumsal olarak, farklı ülke vatandaşları için özel durumları detaylı bir şekilde analiz ediyor ve en avantajlı çalışma izni stratejisini belirliyoruz. Uzman ekibimiz, vatandaşlığınıza özel avantajları değerlendirerek, çalışma izni sürecinizi kolaylaştırmaktadır.
9. Farklı Sektörler İçin Çalışma İzni Gereklilikleri
Türkiye’de çalışma izni başvurularında, yabancının çalışacağı sektöre göre farklı gereklilikler ve değerlendirme kriterleri uygulanmaktadır. Bu bölümde, farklı sektörler için çalışma izni gerekliliklerini detaylı olarak ele alacağız.
Eğitim Sektöründe Çalışacak Yabancılar
Eğitim sektöründe çalışacak yabancılar için özel gereklilikler bulunmaktadır:
Öğretmenler İçin Gereklilikler:
- İlgili alanda en az lisans derecesine sahip olmak
- Pedagojik formasyon belgesine sahip olmak
- Ana dili olarak öğreteceği dili konuşuyor olmak veya ilgili dil sınavından yeterli puanı almış olmak
- Yabancı dil öğretmenleri için, öğreteceği dilin ana dili olması veya o dilde eğitim veren bir üniversiteden mezun olması
- Sabıka kaydının temiz olması
Akademisyenler İçin Gereklilikler:
- İlgili alanda doktora derecesine sahip olmak
- Akademik yayınlar ve araştırma deneyimine sahip olmak
- YÖK tarafından diploma denkliğinin onaylanmış olması
- Üniversite tarafından davet mektubu veya iş teklifi almış olmak
Başvuru Süreci:
- Eğitim kurumunun, Milli Eğitim Bakanlığı veya YÖK’ten ön izin alması gerekmektedir
- Yabancı öğretmen/akademisyen için çalışma izni başvurusu, standart başvuru süreciyle aynıdır
- Değerlendirme sürecinde, Milli Eğitim Bakanlığı veya YÖK’ün görüşü alınmaktadır
Eğitim sektöründe, özellikle yabancı dil öğretmenleri ve uluslararası okullarda çalışacak yabancılar için çalışma izni başvuruları daha olumlu değerlendirilmektedir.
Sağlık Sektöründe Çalışacak Yabancılar
Sağlık sektöründe çalışacak yabancılar için özel gereklilikler şunlardır:
Doktorlar İçin Gereklilikler:
- Tıp fakültesi diplomasının Türkiye’de denkliğinin onaylanmış olması
- Uzmanlık alanında yeterlilik belgesine sahip olmak
- Türkçe dil yeterliliğini belgelemek (en az C1 seviyesi)
- Sağlık Bakanlığı’ndan ön izin almak
- Meslek odası kaydı yaptırmak
Diğer Sağlık Personeli İçin Gereklilikler:
- İlgili alanda eğitim diplomasının Türkiye’de denkliğinin onaylanmış olması
- Mesleki yeterlilik belgesine sahip olmak
- Türkçe dil yeterliliğini belgelemek (en az B2 seviyesi)
- Sağlık Bakanlığı’ndan ön izin almak
Başvuru Süreci:
- Sağlık kurumunun, Sağlık Bakanlığı’ndan ön izin alması gerekmektedir
- Yabancı sağlık personeli için çalışma izni başvurusu, standart başvuru süreciyle aynıdır
- Değerlendirme sürecinde, Sağlık Bakanlığı’nın görüşü alınmaktadır
Sağlık sektöründe, özellikle uzman doktorlar ve nadir bulunan uzmanlık alanlarında çalışacak yabancılar için çalışma izni başvuruları daha olumlu değerlendirilmektedir.
Turizm Sektöründe Çalışacak Yabancılar
Turizm sektöründe çalışacak yabancılar için gereklilikler şunlardır:
Gereklilikler:
- Turizm veya otelcilik alanında eğitim veya deneyime sahip olmak
- Yabancı dil bilgisine sahip olmak
- Sezonluk işler için, çalışma süresinin belirli bir dönemi kapsadığını belgelemek
- Turizm işletme belgesi olan tesislerde çalışacak olmak
Değerlendirme Kriterleri:
- Turizm sektöründe, sezonluk işler için istihdam kriteri (5 Türk vatandaşı çalıştırma şartı) daha esnek uygulanabilmektedir
- Özellikle turist gruplarına rehberlik yapacak, onların dilini konuşan yabancılar için başvurular daha olumlu değerlendirilmektedir
- Beş yıldızlı oteller ve özel statülü turizm tesisleri için değerlendirme kriterleri daha esnektir
Başvuru Süreci:
- Turizm işletmesinin, Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan işletme belgesi almış olması gerekmektedir
- Sezonluk işler için, çalışma süresinin belirtildiği iş sözleşmesi sunulmalıdır
- Başvuru, standart çalışma izni başvuru süreciyle aynıdır
Turizm sektöründe, özellikle yabancı turistlere hizmet veren tesislerde ve sezonluk işlerde çalışacak yabancılar için çalışma izni başvuruları daha olumlu değerlendirilmektedir.
Bilişim ve Teknoloji Sektöründe Çalışacak Yabancılar
Bilişim ve teknoloji sektöründe çalışacak yabancılar için gereklilikler şunlardır:
Gereklilikler:
- Bilişim veya teknoloji alanında eğitim veya deneyime sahip olmak
- Yazılım geliştirme, veri analizi, siber güvenlik gibi alanlarda uzmanlık belgelemek
- Proje bazlı çalışmalarda, projenin detaylarını ve süresini belgelemek
- Teknoloji şirketlerinde çalışacak olmak
Değerlendirme Kriterleri:
- Bilişim ve teknoloji sektöründe, istihdam kriteri (5 Türk vatandaşı çalıştırma şartı) daha esnek uygulanabilmektedir
- AR-GE merkezleri ve teknoloji geliştirme bölgelerinde çalışacak yabancılar için değerlendirme kriterleri daha esnektir
- Özellikle yazılım geliştirme, yapay zeka, büyük veri analizi gibi alanlarda uzman yabancılar için başvurular daha olumlu değerlendirilmektedir
Başvuru Süreci:
- Teknoloji şirketinin, AR-GE merkezi belgesi veya teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyet gösterdiğini belgelemesi avantaj sağlamaktadır
- Proje bazlı çalışmalarda, projenin detaylarını ve süresini belirten belgeler sunulmalıdır
- Başvuru, standart çalışma izni başvuru süreciyle aynıdır
Bilişim ve teknoloji sektörü, Türkiye’nin öncelikli sektörleri arasında yer almaktadır ve bu sektörde çalışacak nitelikli yabancılar için çalışma izni başvuruları daha olumlu değerlendirilmektedir.
Diğer Önemli Sektörler İçin Özel Gereklilikler
Diğer önemli sektörlerde çalışacak yabancılar için özel gereklilikler şunlardır:
İnşaat Sektörü:
- İnşaat mühendisliği, mimarlık gibi alanlarda eğitim veya deneyime sahip olmak
- Proje bazlı çalışmalarda, projenin detaylarını ve süresini belgelemek
- İstihdam kriteri (5 Türk vatandaşı çalıştırma şartı) daha sıkı uygulanmaktadır
- Özellikle büyük altyapı projelerinde çalışacak uzman yabancılar için başvurular daha olumlu değerlendirilmektedir
Finans Sektörü:
- Finans, bankacılık, sigortacılık gibi alanlarda eğitim veya deneyime sahip olmak
- Uluslararası finans kurumlarında deneyim sahibi olmak
- Sermaye Piyasası Kurulu veya Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun görüşü alınmaktadır
- Özellikle üst düzey yönetici pozisyonları için başvurular daha olumlu değerlendirilmektedir
Enerji Sektörü:
- Enerji mühendisliği, petrol ve doğalgaz mühendisliği gibi alanlarda eğitim veya deneyime sahip olmak
- Uluslararası enerji projelerinde deneyim sahibi olmak
- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın görüşü alınmaktadır
- Özellikle yenilenebilir enerji projelerinde çalışacak uzman yabancılar için başvurular daha olumlu değerlendirilmektedir
Deniz Kurumsal olarak, çalışacağınız sektöre özel gereklilikleri detaylı bir şekilde analiz ediyor ve başvurunuzun olumlu sonuçlanma olasılığını artıracak stratejiler geliştiriyoruz. Uzman ekibimiz, sektörünüze özel avantajları değerlendirerek, çalışma izni sürecinizi kolaylaştırmaktadır.
Çalışma izni türleri hakkında daha detaylı bilgi için Çalışma İzni Türleri bölümünü inceleyebilirsiniz.
10. Çalışma İzni Uzatma ve İptal Süreçleri
Çalışma izni süresi dolmadan önce uzatma başvurusunda bulunmak veya çeşitli nedenlerle çalışma izninin iptal edilmesi durumunda izlenecek süreçler, yabancıların Türkiye’deki çalışma hayatını doğrudan etkilemektedir. Bu bölümde, çalışma izni uzatma ve iptal süreçlerini detaylı olarak ele alacağız.
Çalışma İzni Uzatma Başvurusu
Çalışma izni süresinin dolmasına yakın bir tarihte, izin süresinin uzatılması için başvuruda bulunulması gerekmektedir.
Ne Zaman Yapılmalı:
- Çalışma izni süresinin dolmasından en az 60 gün önce uzatma başvurusu yapılmalıdır
- Süre dolmadan başvuru yapılmaması durumunda, yeni başvuru olarak değerlendirilir ve yabancının Türkiye dışına çıkması gerekebilir
- Uzatma başvurusu yapıldıktan sonra, mevcut çalışma izni süresi dolsa bile, başvuru sonuçlanana kadar yabancı çalışmaya devam edebilir
Gerekli Belgeler:
- Uzatma başvuru formu
- Yabancının pasaport fotokopisi
- Çalışma izni kartının fotokopisi
- Güncel iş sözleşmesi
- SGK hizmet dökümü
- İşyerinin güncel mali belgeleri (bilanço, gelir tablosu, SGK bildirgeleri)
- Yabancının görev tanımı ve organizasyon şemasındaki yerini gösteren belge
- Yabancıya ödenen ücretin son 6 aylık bordroları
Değerlendirme Kriterleri:
- Yabancının aynı işyerinde çalışmaya devam edip etmeyeceği
- İşyerinin mali durumunun ve istihdam kriterlerinin uygunluğu
- Yabancının çalışma izni süresince herhangi bir kanun ihlali yapıp yapmadığı
- Yabancının SGK primlerinin düzenli ödenip ödenmediği
- Yabancıya bildirilen ücretin ödenip ödenmediği
Uzatma başvurusu olumlu sonuçlandığında, aynı işveren yanında çalışmaya devam edilmesi durumunda, ilk uzatma başvurusunda en fazla 2 yıl, sonraki uzatma başvurularında ise en fazla 3 yıl süreyle çalışma izni verilebilmektedir.
Çalışma İzninin İptali
Çalışma izni, çeşitli nedenlerle iptal edilebilmektedir. İptal nedenleri ve iptal durumunda yapılması gerekenler aşağıda detaylandırılmıştır:
İptal Nedenleri:
- Yabancının çalışma izni başvurusunda yanlış veya yanıltıcı bilgi vermesi
- Yabancının, çalışma izni aldığı işyerinde çalışmaması veya çalışmayı bırakması
- Yabancının, izin aldığı işyerinden farklı bir işyerinde çalışması
- İşverenin, yabancıyı bildirdiği işte çalıştırmaması
- Yabancının, kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından tehdit oluşturması
- Yabancının, çalışma izni süresince herhangi bir suç işlemesi
- İşverenin, yabancıya bildirilen ücreti ödememesi veya SGK primlerini yatırmaması
- Yabancının, çalışma izninin geçerlilik tarihinden itibaren 6 ay içinde Türkiye’ye giriş yapmaması
İptal Durumunda Yapılması Gerekenler:
- Çalışma izni iptal edilen yabancının, iptal tarihinden itibaren 10 gün içinde çalışma izni kartını Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na iade etmesi gerekmektedir
- İşverenin, yabancının işten ayrılışını SGK’ya bildirmesi gerekmektedir
- Yabancının, Türkiye’de kalmaya devam etmek istemesi halinde, iptal tarihinden itibaren 10 gün içinde ikamet izni başvurusunda bulunması gerekmektedir
- İkamet izni başvurusu yapılmaması durumunda, yabancının Türkiye’yi terk etmesi gerekmektedir
Hukuki Süreç:
- Çalışma izni iptal kararına karşı, kararın tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde idari itiraz yapılabilir
- İtiraz dilekçesi, iptal gerekçelerine karşı savunmaları ve destekleyici belgeleri içermelidir
- İtiraz dilekçesi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na sunulmalıdır
- İtirazın değerlendirilmesi ortalama 30 gün sürmektedir
- İtirazın reddedilmesi durumunda, idari yargı yoluna başvurulabilir
Deniz Kurumsal olarak, çalışma izni uzatma başvurularınızı zamanında ve eksiksiz bir şekilde yapmanızı sağlıyor, iptal durumlarında ise hukuki haklarınızı korumanız için profesyonel destek sunuyoruz. Uzman ekibimiz, çalışma izni sürecinizin her aşamasında yanınızda yer alarak, sorunsuz bir deneyim yaşamanızı sağlamaktadır.
11. Yabancı Çalışma İzni ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Yabancı çalışma izni konusunda sıkça sorulan sorular ve cevapları, bu karmaşık süreci daha iyi anlamanıza yardımcı olacaktır. Bu bölümde, en çok merak edilen soruları ve detaylı cevaplarını bulabilirsiniz.
Çalışma İzni Süreci ile İlgili SSS
Soru: Çalışma izni başvurusu ne kadar sürede sonuçlanır? Cevap: Çalışma izni başvuruları, belgelerin eksiksiz olması durumunda ortalama 30 gün içinde sonuçlanmaktadır. Ancak, başvuru yoğunluğu, belgelerin eksiksiz olup olmaması ve ek belge talep edilip edilmemesi gibi faktörler, değerlendirme süresini etkileyebilmektedir.
Soru: Çalışma izni başvurusu reddedilirse, ne kadar süre sonra tekrar başvurabilirim? Cevap: Çalışma izni başvurusunun reddedilmesi durumunda, ret gerekçelerini gidererek hemen itiraz edebilirsiniz. İtirazın da reddedilmesi durumunda, genellikle 6 ay bekledikten sonra yeniden başvuru yapabilirsiniz. Ancak, ret gerekçesine bağlı olarak bu süre değişebilir.
Soru: Çalışma izni başvurusu yaparken Türkiye’de bulunmak zorunda mıyım? Cevap: Hayır, çalışma izni başvurusu yurt dışından da yapılabilir. Yurt dışından başvuru yapmak için, bulunduğunuz ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti büyükelçiliği veya başkonsolosluğuna başvurmanız gerekmektedir. Ancak, Türkiye’de en az 6 ay süreli geçerli ikamet izniniz varsa, yurt içinden de başvuru yapabilirsiniz.
Soru: Çalışma iznim onaylandıktan sonra ne kadar süre içinde Türkiye’ye giriş yapmalıyım? Cevap: Yurt dışından yapılan başvurularda, çalışma izni onaylandıktan sonra en geç 6 ay içinde Türkiye’ye giriş yapmanız gerekmektedir. Bu süre içinde Türkiye’ye giriş yapılmaması durumunda, çalışma izni iptal edilebilir.
Belgeler ve Gereklilikler ile İlgili SSS
Soru: Çalışma izni için hangi belgeler gereklidir? Cevap: Çalışma izni için gerekli belgeler, başvuru türüne (yurt içi/yurt dışı) ve yabancının çalışacağı sektöre göre değişebilmektedir. Genel olarak, pasaport, ikamet izni (yurt içi başvurularda), iş sözleşmesi, diploma, mesleki yeterlilik belgesi, işyeri belgeleri (ticaret sicil, vergi levhası, mali belgeler) gibi belgeler gerekmektedir. Detaylı bilgi için “Çalışma İzni İçin Gerekli Belgeler” bölümüne bakabilirsiniz.
Soru: Yabancı dildeki belgelerin tercümesi nasıl yapılmalıdır? Cevap: Yabancı dildeki belgelerin Türkçe tercümelerinin yeminli mütercim veya resmi makamlarca onaylı olması gerekmektedir. Tercüme edilen belgelerin aslı ile birlikte sunulması zorunludur. Yurt dışından getirilen belgelerin, ilgili ülkenin yetkili makamlarınca ve o ülkedeki Türk dış temsilciliğince veya apostil ile onaylanmış olması gerekmektedir.
Soru: İşyerimin 5 Türk vatandaşı çalıştırma şartını karşılaması gerekiyor mu? Cevap: Evet, genel kural olarak, çalıştırılmak istenen her bir yabancı için işyerinde en az 5 Türk vatandaşının istihdam edilmesi gerekmektedir. Ancak, yabancının şirket ortağı olması, işyerinin son yıl net satış tutarının en az 50.000.000 TL olması veya belirli sektörlerde (teknoloji, AR-GE, eğitim, sağlık) faaliyet göstermesi durumunda bu şart daha esnek uygulanabilmektedir.
Soru: Çalışma izni için minimum ücret şartı var mı? Cevap: Evet, yabancı çalışana ödenecek ücretin, pozisyonuna ve niteliklerine uygun olması gerekmektedir. 2025 yılı itibariyle, yabancı çalışana ödenecek ücretin asgari ücretin en az 1,5 katı olması beklenmektedir. Üst düzey yöneticiler, mühendisler ve uzmanlar için bu oran asgari ücretin en az 3 katı olarak uygulanmaktadır.
Özel Durumlar ile İlgili SSS
Soru: Türkiye’de öğrenciyken çalışma izni alabilir miyim? Cevap: Türkiye’de öğrenim gören yabancı öğrenciler, öğrencilik statülerini kaybetmeden, belirli sınırlamalarla çalışma izni alabilirler. Lisans öğrencileri birinci yıldan sonra, lisansüstü öğrenciler ise hemen çalışma izni başvurusunda bulunabilirler. Öğrencilerin çalışma saatleri haftada 24 saat ile sınırlıdır ve belirli sektörlerde çalışma kısıtlamaları bulunmaktadır.
Soru: Eşim Türk vatandaşı, çalışma izni almam kolaylaşır mı? Cevap: Evet, Türk vatandaşı ile evli olan yabancılar için çalışma izni başvurularında bazı kolaylıklar sağlanmaktadır. Türk vatandaşı ile en az bir yıldır evli olan ve aynı adreste ikamet eden yabancılar için istihdam kriteri (5 Türk vatandaşı çalıştırma şartı) aranmamaktadır. Ayrıca, başvuru değerlendirme süreci genellikle daha hızlı sonuçlanmaktadır.
Soru: Çalışma iznim varken işyeri değiştirebilir miyim? Cevap: Çalışma izni belirli bir işyeri için verilmektedir. İşyeri değişikliği durumunda, yeni bir çalışma izni başvurusu yapılması gerekmektedir. Bu başvuru, uzatma değil yeni başvuru olarak değerlendirilir. Yeni işyerinde çalışmaya başlamadan önce çalışma izni alınması zorunludur.
Soru: Çalışma iznim varken Türkiye dışına çıkabilir miyim? Cevap: Evet, çalışma izni olan yabancılar, izin süresi içinde Türkiye dışına çıkabilir ve tekrar girebilirler. Ancak, çalışma izninin geçerlilik süresi içinde, aralıksız olarak 6 aydan fazla Türkiye dışında kalınması durumunda, çalışma izni iptal edilebilir.
Yasal Haklar ve Sorumluluklar ile İlgili SSS
Soru: Çalışma izni olan yabancı, ikamet izni almak zorunda mıdır? Cevap: Hayır, çalışma izni aynı zamanda ikamet izni yerine de geçmektedir. Çalışma izni olan yabancılar, ayrıca ikamet izni almak zorunda değildir. Ancak, çalışma izninin sona ermesi durumunda, Türkiye’de kalmaya devam etmek isteyen yabancıların, çalışma izninin sona erdiği tarihten itibaren en geç 10 gün içinde ikamet izni başvurusunda bulunması gerekmektedir.
Soru: Çalışma izni olan yabancı, sağlık hizmetlerinden nasıl yararlanır? Cevap: Çalışma izni olan yabancılar, SGK’ya kayıtlı olmaları durumunda, Türk vatandaşları gibi sağlık hizmetlerinden yararlanabilirler. İşveren, yabancı çalışanı için SGK işe giriş bildirgesi vermek ve SGK primlerini ödemek zorundadır. Yabancı çalışan, SGK’ya kayıtlı olduğunu gösteren belge ile sağlık hizmetlerinden yararlanabilir.
Soru: Çalışma izni olan yabancı, ailesini Türkiye’ye getirebilir mi? Cevap: Evet, çalışma izni olan yabancılar, eşleri ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları için aile ikamet izni başvurusunda bulunabilirler. Aile ikamet izni, yabancının çalışma izni süresini aşmayacak şekilde verilir. Aile ikamet izni olan yabancılar, ayrıca çalışma izni almadan çalışamazlar.
Soru: Çalışma izni olan yabancı, Türk vatandaşlığına başvurabilir mi? Cevap: Evet, çalışma izni olan yabancılar, belirli şartları sağlamaları durumunda Türk vatandaşlığına başvurabilirler. Genel olarak, Türkiye’de kesintisiz 5 yıl ikamet etmek, Türkçe bilmek, geçimini sağlayacak gelire sahip olmak ve güvenlik soruşturmasından geçmek gibi şartlar aranmaktadır. Ayrıca, istisnai vatandaşlık kapsamında, belirli miktarda yatırım yapan veya belirli sayıda istihdam sağlayan yabancılar için daha kısa sürede vatandaşlık imkanı bulunmaktadır.
Deniz Kurumsal olarak, yabancı çalışma izni konusundaki tüm sorularınızı yanıtlamak ve sürecinizi kolaylaştırmak için buradayız. Uzman ekibimiz, özel durumunuza uygun çözümler sunarak, çalışma izni almanız için profesyonel destek sağlamaktadır.
12. Deniz Kurumsal Yabancı Çalışma İzni Danışmanlık Hizmetleri
Deniz Kurumsal olarak, yabancı çalışma izni süreçlerinde profesyonel danışmanlık hizmetleri sunmaktayız. Uzman ekibimiz, karmaşık yasal prosedürleri sizin için yönetir ve başvurunuzun olumlu sonuçlanma olasılığını artırır.
Sunulan Hizmetler ve Kapsamı
Deniz Kurumsal’ın yabancı çalışma izni danışmanlık hizmetleri şunları kapsamaktadır:
Ön Değerlendirme ve Strateji Geliştirme:
- İşyerinizin ve yabancı çalışanın kriterlere uygunluğunun değerlendirilmesi
- Başvuru türüne (yurt içi/yurt dışı) karar verilmesi
- Başvurunun olumlu sonuçlanma olasılığını artıracak stratejilerin geliştirilmesi
- Sektöre ve vatandaşlığa özel avantajların belirlenmesi
Belge Hazırlığı ve Başvuru Yönetimi:
- Gerekli tüm belgelerin eksiksiz ve doğru bir şekilde hazırlanması
- Yabancı dildeki belgelerin tercüme ve onay işlemlerinin yönetilmesi
- Başvuru formunun doğru ve eksiksiz doldurulması
- E-Devlet üzerinden başvurunun yapılması ve takibi
Süreç Takibi ve İletişim:
- Başvuru durumunun düzenli olarak kontrol edilmesi
- Bakanlık ile gerekli iletişimin sağlanması
- Ek belge talepleri durumunda hızlı müdahale
- Başvuru sonucunun takibi ve bilgilendirme
Onay Sonrası Destek:
- Çalışma izni kartının teslim alınması sürecinde destek
- SGK işlemleri ve adres kaydı konusunda rehberlik
- Çalışma izni uzatma başvurusu için hatırlatma ve destek
- İşveren ve yabancı çalışan için yasal yükümlülükler konusunda bilgilendirme
Özel Durum Yönetimi:
- Ret durumunda itiraz sürecinin yönetilmesi
- İptal durumunda hukuki destek sağlanması
- Özel durumlar için alternatif çözümler geliştirilmesi
- Sektöre ve vatandaşlığa özel avantajların değerlendirilmesi
Danışmanlık Sürecinin Aşamaları
Deniz Kurumsal ile yabancı çalışma izni danışmanlık süreci şu aşamalardan oluşmaktadır:
1. Ücretsiz İlk Görüşme:
- İşyerinizin ve yabancı çalışanın durumunun değerlendirilmesi
- Başvuru türüne ve stratejisine karar verilmesi
- Gerekli belgelerin listesinin oluşturulması
- Süreç, maliyet ve zaman planlaması hakkında bilgilendirme
2. Belge Hazırlığı:
- Gerekli belgelerin toplanması ve kontrolü
- Eksik belgelerin tamamlanması
- Yabancı dildeki belgelerin tercüme ve onay işlemleri
- Başvuru dosyasının hazırlanması
3. Başvuru Yapılması:
- E-Devlet üzerinden başvurunun yapılması
- Başvuru formunun doğru ve eksiksiz doldurulması
- Belgelerin sisteme yüklenmesi
- Başvuru onayının alınması
4. Süreç Takibi:
- Başvuru durumunun düzenli olarak kontrol edilmesi
- Bakanlık ile gerekli iletişimin sağlanması
- Ek belge talepleri durumunda hızlı müdahale
- Başvuru sonucunun takibi ve bilgilendirme
5. Onay Sonrası İşlemler:
- Çalışma izni kartının teslim alınması
- SGK işlemleri ve adres kaydı konusunda rehberlik
- İşveren ve yabancı çalışan için yasal yükümlülükler konusunda bilgilendirme
- Çalışma izni uzatma planlaması
Başarı Hikayeleri ve Referanslar
Deniz Kurumsal olarak, yabancı çalışma izni danışmanlığı konusunda birçok başarılı projeye imza attık. İşte bazı başarı hikayelerimiz:
Teknoloji Şirketi Vakası: Yazılım geliştirme alanında faaliyet gösteren bir teknoloji şirketi, 5 yabancı yazılım mühendisini istihdam etmek istiyordu. Şirket, istihdam kriterini (5 Türk vatandaşı çalıştırma şartı) karşılamıyordu. Deniz Kurumsal olarak, şirketin AR-GE faaliyetlerini ön plana çıkaran bir strateji geliştirdik ve tüm yabancı çalışanlar için çalışma izni almayı başardık.
Turizm İşletmesi Vakası: Beş yıldızlı bir otel, sezonluk olarak 10 yabancı personel çalıştırmak istiyordu. Deniz Kurumsal olarak, sezonluk iş kapsamında değerlendirme yapılmasını sağlayarak ve otelin yabancı turistlere hizmet verdiğini vurgulayarak, tüm yabancı personel için çalışma izni almayı başardık.
Eğitim Kurumu Vakası: Uluslararası bir eğitim kurumu, 8 yabancı öğretmen için çalışma izni başvurusunda bulunmuştu, ancak başvurular reddedilmişti. Deniz Kurumsal olarak, ret gerekçelerini analiz ettik, eksik belgeleri tamamladık ve itiraz sürecini yöneterek, tüm öğretmenler için çalışma izni almayı başardık.
Yabancı Yatırımcı Vakası: Türkiye’de şirket kurmak isteyen bir yabancı yatırımcı, hem kendisi hem de 3 yabancı çalışanı için çalışma izni almak istiyordu. Deniz Kurumsal olarak, yatırımcının Türkiye’ye sağlayacağı ekonomik katkıyı vurgulayan bir strateji geliştirdik ve tüm başvuruların olumlu sonuçlanmasını sağladık.
Ücretsiz Ön Değerlendirme İmkanı
Deniz Kurumsal olarak, yabancı çalışma izni başvurunuz için ücretsiz ön değerlendirme hizmeti sunmaktayız. Bu hizmet kapsamında:
- İşyerinizin ve yabancı çalışanın kriterlere uygunluğunu değerlendiriyoruz
- Başvurunuzun olumlu sonuçlanma olasılığını analiz ediyoruz
- Başvuru türüne ve stratejisine dair öneriler sunuyoruz
- Gerekli belgeler ve süreç hakkında detaylı bilgilendirme yapıyoruz
- Maliyet ve zaman planlaması konusunda fikir veriyoruz
Ücretsiz ön değerlendirme için hemen bize ulaşın:
- Telefon: +9 (0533) 319 74 90 / +9 (0212) 931 10 13
- E-posta: info@denizkurumsal.com
- WhatsApp: Sayfamızın alt kısmındaki WhatsApp butonuna tıklayarak bize ulaşabilirsiniz
13. Sonuç ve İletişim
Yabancı çalışma izni, Türkiye’de yasal olarak çalışabilmek için gerekli olan resmi bir belgedir. Bu rehberde, yabancı çalışma izni başvurusu, gereklilikleri, değerlendirme kriterleri ve süreç yönetimi hakkında detaylı bilgiler sunduk.
Yabancı Çalışma İzni Sürecinin Özeti
Yabancı çalışma izni süreci, aşağıdaki temel adımlardan oluşmaktadır:
- Ön Hazırlık: İşyeri ve yabancı çalışan kriterlerinin değerlendirilmesi, gerekli belgelerin hazırlanması
- Başvuru: Yurt içinden veya yurt dışından çalışma izni başvurusunun yapılması
- Değerlendirme: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından başvurunun değerlendirilmesi
- Sonuç: Başvurunun olumlu veya olumsuz sonuçlanması
- Onay Sonrası İşlemler: Çalışma izni kartının teslim alınması, SGK işlemleri, adres kaydı
- İzin Süresi Boyunca: Yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesi, çalışma koşullarına uyulması
- Uzatma/Yenileme: Çalışma izni süresinin dolmasına yakın bir tarihte uzatma başvurusunun yapılması
Bu süreçte, yasal prosedürlerin doğru ve eksiksiz bir şekilde yerine getirilmesi, başvurunun olumlu sonuçlanması için kritik öneme sahiptir.
Deniz Kurumsal’ın Avantajları
Deniz Kurumsal olarak, yabancı çalışma izni süreçlerinde size aşağıdaki avantajları sunuyoruz:
- Uzmanlık ve Deneyim: Yılların deneyimine sahip uzman ekibimiz, karmaşık yasal prosedürleri sizin için yönetir
- Kişiselleştirilmiş Hizmet: Her başvuru için özel strateji geliştirerek, başvurunuzun olumlu sonuçlanma olasılığını artırırız
- Zaman Tasarrufu: Tüm süreçleri sizin adınıza yöneterek, değerli zamanınızı korumanızı sağlarız
- Hatasız Başvuru: Belge eksikliği veya hatalı başvuru nedeniyle oluşabilecek gecikme ve redleri önleriz
- Süreç Takibi: Başvurunuzu aktif olarak takip eder ve gerektiğinde hızlı müdahalelerle süreci yönetiriz
- Çok Dilli Destek: Türkçe, İngilizce ve Rusça dillerinde hizmet sunarak, iletişim engellerini ortadan kaldırırız
- 7/24 Destek: WhatsApp üzerinden 7/24 destek sağlayarak, tüm sorularınızı yanıtlarız
İletişim Bilgileri ve Danışmanlık Talebi
Deniz Kurumsal ile yabancı çalışma izni danışmanlık hizmeti almak için:
Telefon:
- +9 (0533) 319 74 90
- +9 (0212) 931 10 13
E-posta:
Adres:
- Sefaköy E-5 Yanyol Mevkii, LONDRA ASFALTI NO:1-101
- KÜÇÜKÇEKMECE / İSTANBUL
Çalışma Saatleri:
- Hafta içi: 09:00 – 18:00
- Cumartesi: 09:00 – 13:00
Online Danışmanlık:
- WhatsApp üzerinden 7/24 destek
- Video konferans ile uzaktan danışmanlık
- E-posta ile dosya takibi ve bilgilendirme
Ücretsiz İlk Görüşme İçin Çağrı
Yabancı çalışma izni sürecinizi kolaylaştırmak ve başvurunuzun olumlu sonuçlanma olasılığını artırmak için, ücretsiz ilk görüşme fırsatından yararlanın. Bu görüşmede:
- İşyerinizin ve yabancı çalışanın durumunu değerlendireceğiz
- Başvuru türüne ve stratejisine dair öneriler sunacağız
- Gerekli belgeler ve süreç hakkında detaylı bilgilendirme yapacağız
- Maliyet ve zaman planlaması konusunda fikir vereceğiz
Ücretsiz ilk görüşme için hemen bize ulaşın:
- Telefon: +9 (0533) 319 74 90 / +9 (0212) 931 10 13
- E-posta: info@denizkurumsal.com
- WhatsApp: Sayfamızın alt kısmındaki WhatsApp butonuna tıklayarak bize ulaşabilirsiniz
Deniz Kurumsal olarak, yabancı çalışma izni sürecinizde yanınızda olmaktan mutluluk duyarız. Profesyonel danışmanlık hizmetimizle, çalışma izni almanız için tüm imkanları değerlendiriyor ve sürecinizi kolaylaştırıyoruz.
İçindekiler
- 1. Yasal Çerçeve ve Mevzuat
- 2. Çalışma İzni Türleri
- 3. Çalışma İzni Başvuru Süreci
- 4. Çalışma İzni İçin Gerekli Belgeler
- 5. Çalışma İzni Değerlendirme Kriterleri
- 6. Çalışma İzni Başvurusunda Sık Yapılan Hatalar
- 7. Çalışma İzni Başvurusu Sonrası Süreç
- 8. Farklı Ülke Vatandaşları İçin Özel Durumlar
- 9. Farklı Sektörler İçin Çalışma İzni Gereklilikleri
- 10. Çalışma İzni Uzatma ve İptal Süreçleri
- 11. Sıkça Sorulan Sorular
- 12. Deniz Kurumsal Danışmanlık Hizmetleri
- 13. Sonuç ve İletişim
