Çalışma İzni
Çalışma izni almak için yabancılar Türkiye içinden veya kendi ülkelerinden Türkiye Büyükelçiliği, Konsolosluğu aracılığıyla başvuruda bulunabilirler. Türkiye’de geçerli ikamet izni olanlar (eğitim amaçlı olanlar hariç) doğrudan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na başvurabilirler. Çalışma vizesi başvurusu için gerekli belgeler arasında pasaport, çalışma vizesi başvurusu, bir fotoğraf, iş sözleşmesinin bir kopyası ve bir çevrimiçi başvuru bulunmaktadır.
Tüm belgeler doğru ve eksiksiz ise tüm süreç yaklaşık 30 gün sürer. Yabancılar çalışma izni ve çalışma vizesi aldıktan sonra Türkiye’ye giriş tarihinden itibaren 30 gün içinde oturma izni başvurusunda bulunmalıdır. En az 6 aylık geçerli oturma izni olanlar doğrudan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na başvurabilirler.
Yabancı Çalışma İzni
Yabancı çalışma izni olarak bilinen resmi belge, Türkiye’de çalışmak ve ikamet etmek isteyen yabancılara Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından verilen yasal bir haktır. İzin, şu anda Şubat 2022’de yürürlüğe giren Uluslararası Hukuk Uygulama Yönetmeliği ile düzenlenmektedir. Bundan önce, 2014 yılında çıkarılan “Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkındaki Kanunun Uygulanmasına Dair Yönetmelik” kapsamında bu izinlere ilişkin düzenlemeler yapılmıştır. 2 Şubat itibariyle yürürlükten kaldırılmıştır. Özetle, birçok yabancı çalışma izni türünden biri alınırken 2 Şubat 2022 tarihinde yürürlüğe giren kanun kapsamında değerlendirilecektir.
Türkiye’de yabancılar için çalışma izni türleri nelerdir?
Türkiye’de yabancılar için çalışma izinleri geçerliliği sona erdiğinde yenilenmesi gereken iznin kapsamına göre farklı kategorilere ayrılmaktadır. Bu izinler Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından çeşitli kriterlere göre değerlendirilerek uygun izinler verilmektedir. Türkiye’de yabancılar için çalışma izni türleri şunlardır:
- Süreli çalışma izni
- Bağımsız çalışma izni
- Süresiz çalışma izni
Süreli çalışma izinleri başlangıçta bir yıl süreyle verilir ve işe iş sözleşmesine ve oturma iznine bağlı olarak iki veya üç yıl uzatılabilir. İznin süresi sona erdikten sonra aynı işveren veya işte iki yıla kadar uzatılabilir. Üç yıldan sonra aynı meslekte farklı bir işverenle altı yıla kadar uzatılabilir.
Türkiye’ de kesintisiz en az beş yıl yaşamış ve ekonomiye olumlu katkı sağlayan yabancılara bağımsız çalışma izinleri verilmektedir. Bu izinler, ilgili makamlarca belirlendiği üzere yabancının istihdamı ve ekonomik kalkınmaya katkısı esas alınarak verilmektedir.
Türkiye’ de kesintisiz olarak en az sekiz yıl yasal olarak yaşamış ve çalışmış olan yabancılara süresiz çalışma izinleri verilmektedir. Bu izin için ilgili makamların onayı yeterlidir ve coğrafi, belediye, mesleki veya kurumsal olarak sınırlı değildir.
Türkiye’de yabancılar için çalışma izni almanın genel kuralı en az 100.000 TL ödenmiş sermayeye sahip olan ve en az 5 sigortalı Türk personel çalıştıran bir şirketin yabancı için çalışma izni başvurusunda bulunabilmesidir. Ev hizmetlerinde çalışan yabancılar için prosedür farklılık gösterebilmektedir. Çalışma izni başvurusu için işveren veya vekilinin elektronik imza ile başvurması gerekmektedir.
Yabancı İşçi Çalıştırma Şartları
İşverenin yabancı işçi çalıştırabilmesi için en az 5 Türk vatandaşının sigortalı çalıştırılması, asgari ödenmiş sermayesinin 100.000 TL olması ve brüt satış tutarının en az 800.000 TL veya ihracat tutarının Geçen yıl en az 250.000 $.
Çalışma izni başvurusu için Türkiye üzerinden, yurt dışından veya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı internet sitesi üzerinden online başvuru yapılarak başvuru yapılabilir. Başvuru süreci gerekli belgelerin sunulmasını içerir ve bakanlık başvuruyu inceler ve başvuru sahibine sonucu çevrimiçi olarak bildirir.
Aynı işi veya görevi yapmak için kayıtlı bir Türk vatandaşı varsa Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı‘nın başvuruyu reddedebileceğini belirtmek önemlidir.